سبحان ظفری

پیدایش مبنای تعهدی در تهیه صورت های مالی و اندازه گیری سودحسابداری منجر به ایجاد پژوهش های کمی، تجربی واثباتی بسیاری در حوزه کیفیت سود گردید. علیرغم تحقیقات زیاد و متناقض صورت گرفته پیرامون کیفیت سود دربازار سرمایه، هنوز هم موضوع کیفیت سود به عنوان یکی از مهم ترین موضوعات مدنظر پژوهشگران حوزه بازارسرمایه می باشد. برخی از پژوهش های دهه اخیر کیفیت سود به سمت استفاده از رویکرد کیفی از قبیل متن کاوی به منظور ارایه یک معیار جدید کیفیت سود گرایش پیدا کرده اند. لذا هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر قابلیت مقایسه و ثبات رویه حسابداری بر کیفیت سود با تاکید بر رویکرد کیفی متن کاوی به منظور ارایه سنجه کیفی معتبر جهت ارزیابی کیفیت سود است. جامعه آماری پژوهش؛ شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد. نمونه مورد مطالعه پژوهش شامل 90 شرکت در بازه زمانی 1391-1397 است. جهت آزمون فرضیه های پژوهش از رگرسیون چند متغیره از نوع داده های ترکیبی استفاده شده است. کیفیت سود در پژوهش حاضر بر اساس کیفیت اقلام تعهدی شرکت اندازه گیری شده است. همچنین جهت اندازه گیری ثبات رویه حسابداری از تکنیک متن کاوی(مدل فضای برداری) استفاده شده است. نتایج و یافته های پژوهش نشان می دهد که قابلیت مقایسه حسابداری بر کیفیت سود تاثیر مثبت دارد. همچنین نتایج و یافته های پژوهش موید این است که با افزایش ثبات رویه شرکت، کیفیت سود شرکت نیز افزایش می یابد.

در یک بازار ناقص، عدم تقارن اطلاعاتی بین مدیران و افراد بیرون از شرکت، منجر به افزایش هزینه تأمین مالی خارجی و در نتیجه مشکل گزینش مغایر می گردد. مدیران ممکن است مجبور شوند پروژه های سودآور شرکت را کنار بگذارند؛ زیرا آنها تمایلی ندارند از طریق انتشار اوراق بهادار زیر قیمت، اقدام به تأمین مالی خارجی چنین پروژه هایی نمایند. بنابراین؛ جریان نقدی و سطح نگهداشت وجه نقد در شرکت های دارای محدودیت مالی از طریق تأمین مالی وجوه لازم برای پروژه های سرمایه ای، ارزش زیادی دارد و این امر باعث می شود که در این شرکت ها، سرمایه گذاری به وجوه در دسترس داخلی حساسیت زیادی پیدا کند. بر این اساس هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر وجه نقد مازاد بر مخارج سرمایه ای با تأکید بر محدودیت های مالی است. جامعه آماری این پژوهش شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران دردوره زمانی سال های 1388 تا 1393و نمونه استفاده شده 107 شرکت را شامل می شود. داده ها با استفاده از تحلیل رگرسیونی با استفاده از داده های ترکیبی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. یافته های حاصل از پژوهش نشان می دهد که وجه نقد مازاد بر مخارج سرمایه ای تأثیردارد به عبارت دیگر زمانیکه وجه نقد مازاد شرکت که یکی از منابع تأمین مالی داخلی است افزایش می یابد وابستگی شرکت به نیازهای تأمین مالی خارجی کاهش می یابد و امکان اجرای پروژه ها در دوره بعد بیشتر می گردد. همچنین نتایج نشان می دهد که محدودیت مالی بر رابطه بین وجه نقد مازاد و مخارج سرمایه ای تأثیر دارد به عبارت دیگر زمانی که شرکت با محدودیت مالی روبرو می شود، چون هزینه تأمین مالی خارجی آن افزایش می یابد، لذا وابستگی مخارج سرمایه ای به منابع داخلی (وجه نقد مازاد) بیشتر می شود.

هدف از این پژوهش مقایسه محتوای نسبی اطلاعاتی جریان های نقد عملیاتی وتأمین مالی صورت جریان نقد سه مرحله ای درمقابل پنج مرحله ای درجهت تشریح بازده آتی سهام می باشد. بازه زمانی پژوهش ازسال 1382تا سال 1388 است. جامعه آماری پژوهش، کلیه شرکت های پذیرفته شده دربورس اوراق بهادار تهران بوده؛ که نهایتاً 80 شرکت واجد شرایط دراین مطالعه انتخاب شدند. نوع داده ها جهت آزمون فرضیه های پژوهش داده های ترکیبی می باشد. جهت آزمون فرضیه های پژوهش از رگرسیون های چند متغیره ازنوع مقید و نامقید استفاده شده است. روش های آماری به کاررفته، شامل ضریب تعیین تعدیل شده وآماره والد می باشد. نتایج و یافته های بدست آمده حاکی از آن است که خالص جریان های نقدی عملیاتی، و خالص جریان های نقدی تأمین مالی صورت جریان نقد سه طبقه ای دارای توان نسبی بیشتری نسبت به صورت جریان نقدپنج طبقه ای جهت پیش بینی بازده آتی سهام می باشند.