امکان سنجی احیای تالاب زرقان در راستای توسعه منطقه ای شهری زرقان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
برنامه ریزی منطقه ای سال دوازدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۴۶
33 - 48
حوزه های تخصصی:
فرآیند توسعه منطقه ای با تکیه بر پتانسیل های طبیعی و زیست محیطی آن گامی بلند در راستای توسعه پایدار است. یافتن مکانهایی که ظرفیت ایجاد هسته های رونق اقتصادی و اجتماعی را در منطقه ایجاد نمایند اولین گام توسعه است. تالاب ها از ذخایر استراتژیک طبیعی مناظق در ایجاد تحولات مثبت در بخش کشاورزی، دامپروری و گردشگری میباشند که متاسفانه بسیاری از آنها دستخوش نابودی بواسطه خشکسالی و یا عملکردهای غلط انسانی شده اند. بخش مهمی از خشکی تالاب ها ناشی از عدم تامین حق آبه تالاب ها و همچنین برداشت بی رویه منابع آب سطحی و زیرزمینی حوضه آبریز تالاب است. هدف از انجام این پژوهش مطالعه امکان احیای تالاب زرقان با استفاده از هدایت جریان سطحی و پساب فاضلاب شهر زرقان و حومه در راستای توسعه منطقه ای می باشد. با در نظر گرفتن سه بخش شرب، صنعت و کشاورزی در منطقه، جهت فرآیند تصمیم گیری در امر تخصیص از مدل حل اختلاف Nash استفاده شده است. نتایج حاصل از مدل شبیه سازی- بهینه سازی تالاب و بیشه زرقان چنان که انتظار می رود نشان داد که در وضعیت موجود مصرف کننده ی بالادست تالاب و بیشه زرقان با صرف هزینه کمتر نیاز آبی خود را تأمین کرده و در ماه های کم آبی با کمبود آبی کمتری مواجه خواهد بود اما بطورکلی برای کل دشت زرقان، با توجه به مقادیر برداشت از آب های سطحی و زیرزمینی که به ترتیب mcm82/1 وmcm32/1 در سال می باشد، نیاز آبی تالاب تامین نمی شود و با کمبود آب به میزان mcm86/1 در سال روبه رو است. نتایج حاصل از شبیه سازی-بهینه سازی و مدلNash در مطالعه ی موردنظر برای سال آبی تالاب نشان داد که سیستم با کمبودهای آبی بسیاری روبرو می باشد و از این جهت امکان احیای تالاب بصورت پایدار با شرایط فعلی نیست.