محمدرضا رضایی آقامیرلو

با افزایش روزافزون تقاضای سفرهای شهری، یکی از اصلی ترین راهکارها برای مدیریت حمل ونقل شهرها، افزایش سهم حمل ونقل عمومی شهری می باشد. برای افزایش مطلوبیت استفاده از وسایل نقلیه عمومی، سیستم های متنوعی، طراحی و بهره برداری شده اند که سیستم حمل ونقل سریع اتوبوسی، یکی از آن هاست. در کلان شهر تبریز در سال 1387 اقدام عاجلی برای استفاده از این سیستم در خیابان اصلی شهر انجام گرفت که موجب بر هم خوردن شبکه ارتباطات شهری و مشکلات متعددی گردید. پژوهش حاضر، اهداف و راهبردهای سامانه اتوبوس های تندرو (سات) و میزان رضایت استفاده کنندگان از این سیستم در شهر تبریز را با استفاده از مطالعات میدانی و تحلیل آماری، ارزیابی کرده است. این تحقیق از نوع توصیفی- پیمایشی می باشد و داده ها از طریق پرسشنامه محقق ساخته، گردآوری شده اند. جامعه آماری تحقیق شامل تمام مسافران استفاده کننده از اتوبوس های تندرو است. روش نمونه گیری، خوشه ای است و پرسشنامه طراحی شده، از طریق pre-test بررسی شده و پایایی آن، با آلفای کرونباخ (727/0)، تأیید و روایی پرسشنامه از طریق ارائه به متخصصین امر و صاحب نظران، تأیید شده است. برای اثبات فرض آماری، از آماره های کندال، سامرز دی، خی دو، همبستگی پیرسون و رگرسیون رتبه ای، استفاده شده است. نتایج، نشان دهنده وجود همبستگی معکوس و معنی دار بین تحصیلات و میزان رضایت از سامانه اتوبوس های تندرو است؛ یعنی با افزایش سطح تحصیلات، میزان رضایت، پایین می آید.

پژوهش حاضر با بررسی و تحلیل الگوی فعلی مدیریت فعلی کلانشهر تبریز از بعد توانایی های مدیریت بهینه و مناسب اقدام به مطالعه شکاف موجود بین سیستم سنتی و رویکرد مدیریت استراتژیک نموده است. نتایج حاصل از مطالعه شش بعد تحلیلی الگوی فعلی مدیریت شهری تبریز برای مولفه های اجرایی، اقتصادی، تصمیم گیری، عملکردی، مشارکتی و هوشمندسازی برابر با 2.27 در طیف لیکرت بوده است. نتایج حاصل نشان داد که میانگین کل این بخش کمتر از 3 بوده و از وضعیت چندان مناسبی برخوردار نیست. همچنین نتایج حاصل از مطالعه چهار بعد تاثیر گذار در توسعه رویکرد مدیریت استراتژیک برای مولفه های ارتباطی، نگرشی، نهادی و هنجاری برابر با 2.50 بوده که شاخص های مد نظر پژوهش نیز کمتر از امتیاز 3 بوده و از وضعیت چندان مناسبی برخوردار نیست. در راستای بررسی میزان همبستگی بین شاخص های مدیریت فعلی و مدیریت استراتژیک اقدام به اجرای آزمون همبستگی پیرسون گردید. نتایج پژوهش نشان داد که ارتباط مثبت و معنی داری به میزان 0.594+ بین دو متغیر وجود دارد. در راستای پیش بینی تاثیر متغیر مستقل بر روی متغیر وابسته از رگرسیون ساده استفاده گردید. بالاترین ضریب رگرسیونی استاندارد شده مدیریت فعلی شهر تبریز در این پژوهش برای مولفه های عملکردی برابر با 0.475 و مولفه های هوشمند سازی برابر با 0.383 می باشد که نشانگر میزان تاثیر متغیر مستقل (مدیریت استراتژیک شهری) بر متغیر وابسته (مدیریت فعلی شهر تبریز) است. این موضوع بیانگر تاثیرات و توانایی های مدیریت استراتژیک در مدیریت بهینه کلانشهر تبریز می باشد.