زینب داعی پور

این مقاله از سویی با انگیزه توجه به طبیعت و قابلیتهای نهفته در آن و از سوی دیگر با توجه به جایگاه مهم خانه در شکلگیری کیفیت معنایی زندگی تلاش دارد : 1- جایگاه طبیعت در معنادهی و ایجاد حس تعلق به مکان را بررسی کند. 2- به بررسی عوامل و شرایط نتیجه بخشی حضور طبیعت بر تحقق تعلق مکانی در خانههای سنتی ایران بپردازد. در این راستا با توجه به ادبیات روانشناسی محیطی به بررسی مؤلفههای مؤثر در ادراک مکان پرداخته میشود. با بهرهمندی از شاخصهای مذکور نشان داده میشود که طبیعت و عناصر طبیعی با قابلیت فعالسازی تمامی حواس و پاسخگویی به فعالیتهای عملی و نیز به لحاظ وجود وجوه معنایی عاطفی در پیشینه ذهنی ادراکی انسان از متغیرهای مهم در ادراک و تعلق مکانی است. از آنجا که ادراک مکانی ماحصل تعامل انسان با عناصر درونمحیطی در بستر ساختار فضایی است، به ویژگیهای ساختاری خانههای سنتی، چگونگی حضور طبیعت و نگاه ذهنی معنایی ساکنین این خانهها پرداخته میشود. بررسی عینی تجربی نشان میدهد که در خانههای سنتی ایران به واسطه حضور مجموعهای از شرایط و زمینههای خاص به صورت 1- حضور متنوع و مستمر مجموعهای از عناصر طبیعی در تعاملات حسی و فعالیتی ساکنین 2- وجود ویژگیهای خاص در ساختار خانههای سنتی 3- وجود زمینهها و توصیههای مذهبی در نگاه به طبیعت، ادراک و تعلق ساکنین نسبت به طبیعت و نهایتاٌ نسبت به مکان خانه افزایش مییافته است.

پدیده برج سازی زاییده تحولات اجتماعی - اقتصادی مغرب زمین است . این پدیده بیش از آن که رشد حجمی و ارتفاعی خود را مرهون معماران باشد ، مدیون دستاوردهای صنعتی است . معماران در جهت خلق فضاهایی بودند که از کسالت فرم های اولیه بکاهد و در حین ایجاد تنوع ، به نیازهای مدام در تغییر و تحول صنوف مختلف پاسخ دهد . در این جهت ، سه حرکت اصلی صورت پذیرفت که هر یک پیروانی یافت ، این حرکت ها در سیر پیشرفت خود باعث تحولات مهمی شد و برج سازی را در مسیر جدیدی قرار داد ، به طوری که پاره ای معماران تلفیقی از این مجموعه ار در طرح های خود به کار بردند ...

رشد غیر قابل کنترل شهرهای آسیایی ، به لحاظ وجود مشکلات خاص کشورهای در حال توسعه و نیز عدم وجود برنامه ها و ابزار تئوریکی مناسب ، تا کنون راه حل مناسبی پیدا نکرده است . در حالی که کشورهای توسعه یافته به بحث های توسعه پایدار بر مبنای حفظ منابع طبیعی و عدم آلودگی محیط زیست و ... می پردازند ، کشورهای در حال توسعه سرگرم بحث های اولیه ، چون امکان تهیه آب آشامیدنی سالم ، ایجاد سرپناه و ... هستند . بعلاوه عامل اصلی توسعه در شهرهای کشورهای در حال توسعه ، مهاجرت یک جانبه و در حال تزاید روستاییان به شهرها ، برای یافتن کار است ...