سمانه زارع استحریجی

به کار گیری اصول برنامه ریزی کاربری اراضی شهری (مکانیابی مناسب کاربریها با توجه به وجود گسلها و مناطق پرخطر، همجواری و تناسب کاربریها با یکدیگر و... ) می تواند ضریب آسیب پذیری سکونتگاههای انسانی را در مقابل زلزله کاهش دهد. شهر تهران بر روی چهار گسل اصلی به نام های گسل شمال تهران، شرق تهران، ری و ملاصدرا قرار گرفته است که گسل های شمال تهران و ری از نظر قدرت تخریب در تهران از اهمیت بیشتری برخوردارند. قرارگیری منطقه یک شهرداری تهران روی گسل شمال تهران و وجود شیب های تند و بلند مرتبه سازیهای پی در پی و غیر اصولی موجب افزایش میزان آسیب پذیری در مقابل زلزله می گردد. جهت کاهش این آسیب پذیری در پژوهش حاضر، ارزیابی سازگاری پهنه های کاربری زمین در طرح تفصیلی منطقه یک شهر تهران در ارتباط با محدوده گسل شمال تهران با اهداف بررسی شاخص های تاثیر گذار بر میزان آسیب پذیری کاربری های شهری، شناسایی پهنه های آسیب پذیر و تعیین میزان آسیب پذیری آنها و ارائه راهکارهایی به منظور کاهش آسیب پذیری پهنه های کاربریهای شهری در برابر زلزله صورت گرفته است. در تحقیق حاضر روش تحقیق توصیفی - تحلیلی و تکنیک های Cat PCA و Cluster Analysis به کار برده شده است. یافته های تحقیق حاضر حاکی از آنست که افزایش مقدار شاخص هایی نظیر تراکم ساختمانی، تعداد طبقات و فاصله از فضاهای عمومی موجب افزایش میزان آسیب پذیری پهنه های کاربری می گردد و در مقابل افزایش مقدار شاخص هایی نظیر فاصله از گسل، سازگاری پهنه های کاربری با یکدیگر و با زمین واقع شده در آن موجب کاهش میزان آسیب پذیری می گردد.