روح الله مهدی زاده

مناسبات موتلفه اسلامی با سازمان مجاهدین خلق در قبل از وقوع انقلاب اسلامی نمایانگر فراز و فرودهای فراوان احزاب و جامعه در این دوران است و اهمیت زیادی دارد. در این مقاله نویسندگان در تلاشند تا علل نزدیکی موتلفه به سازمان مجاهدین، نحوه همکاری موتلفه با این سازمان چریکی و چگونگی تبدیل این مناسبات دوستانه به دشمنی خطرناک، و در نهایت هم تاثیر مناسبات دو طرف بر وقوع انقلاب و البته وجوه تشابه و تفاوتشان را مورد بررسی قرار دهند.

این مقاله، ابتدا به چگونگی شکل گیری و فعالیت های طرفداران پان ایرانیسم تا زمان انقلاب اسلامی ایران می پردازد، که اندکی بعد از حضور رسمی در فعالیت های سیاسی، به دوگروه تقسیم شد. حزب پان ایرانیست به رهبری محسن پزشکپور و حزب ملت ایران بر بنیاد پان ایرانیسم که داریوش فروهر در راس آن قرار داشت. در مرحله ی بعد رویکرد دو شاخه منتسب به پان ایرانیسم را در مورد انقلاب اسلامی تشریح می نماید. ویژگی مهم این مقاله این است که وضعیت حزب پان ایرانیست را در سال های نخست بعد از انقلاب و واکنش نسبت به اقدامات دولت و مواضع آن در قبال جنگ را در بر می گیرد که تاکنون کمتر به این مقوله پرداخته شده است.