رضا آدمیان

هدف : این مقاله در پی بررسی تاثیر توسعه یافتگی کشورها بر میزان همکاری علمی میان آن ها است. روش : پژوهش با استفاده از روش های علم سنجی صورت پذیرفته است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه مقالات هم تالیفی 20 کشور توسعه یافته و درحال توسعه نمایه شده در وبگاه علوم ISI در فاصله سال های 2005 و 2006 به همراه استنادهای آن ها در طول سال های 2005 تا 2010 می باشد. برای بررسی میزان رویت پذیری مقالات هم تالیفی شناسایی شده در دو سال پایه حجم نمونه ای متناسب انتخاب و طی یک دوره 6 ساله 2005 تا 2010 مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها: یافته ها نشان داد متوسط استناد به مقالات مشترک بین کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه 29/11، و متوسط استناد به مقالات هم تالیفی غیرمشترک کشورهای درحال توسعه 18/5 است. همچنین بین تعداد کشورهای همکاری کننده در مقالات حاصل از همکاری علمی و میزان استناد به آن ها رابطه مثبت وجود دارد. میزان همکاری علمی منطقه ای یا قاره ای در کشورهای توسعه یافته حدود سه برابر کشورهای درحال توسعه و میزان همکاری علمی درون قطبی در کشورهای توسعه یافته حدود یازده برابر کشورهای درحال توسعه است؛ اما بین میزان همکاری های ملی و فرامنطقه ای در کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه تفاوت چندانی مشاهده نشد. میزان استناد به مقالات هم تالیفی بین المللی بیش از 8/1 برابر میزان استناد به مقالات هم تالیفی ملی است. میانگین استناد به مقالات هم تالیفی کشورهای توسعه یافته حدود دو برابر کشورهای درحال توسعه است. نتایج حاصل از پژوهش حاکی از آن است که همکاری علمی کشورهای در حال توسعه با کشورهای توسعه یافته بر میزان رویت پذیری مقاله های آن ها تاثیر مثبت دارد؛ و تفاوت معنی داری بین الگوهای همکاری علمی در کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه وجود دارد.