زینب یوسفوند

چاقی و اضافه وزن در کودکان و نوجوانان در دهه های اخیر روند صعودی داشته و مشکل عمده ای برای سلامتی عمومی در بسیاری از کشور ها است. چاقی در کودکان و نوجوانان دلیل بسیاری از بیماری ها از جمله دیابت نوع دوم، افزایش فشار خون و غیره ... در دوران بزرگسالی می شود.از طرف دیگر، فعالیت بدنی را می توان به عنوان مهم ترین عامل مصرف انرژی تلقی کردکه نقش ارزشمندی در تنظیم وزن بدن دارد. از این رو مطالعه حاضر به بررسی شیوع چاقی و اضافه وزن در کودکان 10 و 11 ساله و سطح فعالیت بدنی و نگرش تغذیه ای آنان پرداخته است. در این مطالعه که در سال تحصیلی 86-1385 انجام شد، تعداد 2005 دانش آموز دختر 10 و 11 ساله از طریق نمونه گیری تصادفی- خوشه ای از مدارس ابتدائی دولتی شهر اهواز انتخاب شدند. وزن، قد و BMI بر اساس روش استاندارد اندازهگیری شد. برای تعیین چاقی و شیوع اضافه وزن از صدک های شاخص تودة بدنی (BMI، cut off) استفاده گردید و معیار چاقی برابر با BMI≥ صدک 95 و اضافه وزن برابر با صدک 95> BMI ≥ صدک 85، در نظر گرفته شد. سطح فعالیت بدنی و نگرش تغذیه ای کودکان با استفاده از پرسشنامه فعالیت بدنی بک و همکاران(1982) و پرسشنامه نگرش تغذیه ای دوست محمدیان و همکاران(1384)، تعیین شد. ضریب پایایی پرسشنامه به ترتیب به روش آلفای کرونباخ 69 /0 و 89/0 گزارش گردید. نتایج تحقیق نشان داد که شیوع اضافه وزن و چاقی در دانشآموزان 10 ساله 47/14 و 38/9 درصد و در دانشآموزان 11 ساله 44/17 و 66/11 درصد است. همچنین یافته های تحقیق نشان داد که بین میانگین امتیاز فعالیت بدنی و همچنین نگرش تغذیه ای در گروه های مختلف BMI تفاوت معنی دار وجود دارد (0001/0>p ). گروه چاق در هر دو رده سنی، فعالیت بدنی کمتری نسبت به سه گروه دیگر داشت. همچنیین نگرش تغذیه ای در گروه چاق 10 ساله و اضافه وزن 11 ساله ضعیف تر از سایر گروه ها بود. نتایج نشان داد که شیوع اضافه وزن و چاقی در دختران دانش آموز 10 و 11 ساله اهواز نسبت به سایر نقاط کشور بالا بوده است که در این زمینه کنترل و انجام اقدامات پیشگیری کننده مانند تدوین برنامه های آموزشی جهت بالا بردن نگرش تغذیه ای کودکان و اولیاء آنها و تشویق آنان به انجام فعالیت های بدنی می تواند در ارتقاء سطح سلامت مؤثر باشد.