مقداد تیموری

فوتبال در گروه ورزش های برخوردی قرار دارد؛ از این رو بازیکنان آن مستعد آسیب های بیشتری هستند. بر اساس گزارش های ارائه شده، حدود 4 تا 22 درصد از کل آسیب های فوتبال در سر و گردن اتفاق می افتد که علت اصلی آن، برخورد سر با بازیکنان و توپ ذکر شده است. با این فرض که فشار حاصل از هد زدن می تواند از علل بروز آسیب ها باشد، هدف این تحقیق، ارتباط بین فشار وارد بر سر با برخی پارامترهای آنتروپومتریکی، کینماتیکی و کینتیکی در هدینگ توپ های ارسالی از منطقه کرنر و آزاد مستقیم فوتبال است. 16 فوتبالیست نیمه¬حرفه ای با میانگین و انحراف استاندارد سن (93/1±5/17 سال)، قد (54/6±08/177 سانتی متر) و وزن (95/4±88/63 کیلوگرم) در این تحقیق شرکت کردند. دو دوربین کداک با سرعت 150 فریم در ثانیه از آزمودنی ها در لحظه هدینگ فیلم برداری کردند. هنگام ضربه هدینگ، سرعت توپ و سر افراد بر حسب m/s و تغییر زوایای بدن بر حسب درجه، به¬ترتیب با نرم¬افزارهای «مت¬لب» و «اتوکد» محاسبه و اندازه گیری شد. برای اندازه گیری فشار وارد بر سر در زمان هد زدن، از دستگاه فشارسنجی استفاده شد که روی پیشانی نصب شده بود. به¬منظور توصیف اطلاعات، از میانگین و انحراف معیار و از روش همبستگی «پیرسون» برای تعیین رابطه بین متغیرها، در سطح اطمینان 95% استفاده شد. نتایج نشان داد بین فشار وارد بر سر در ضربات کرنر راست با متغیرهای تحقیق ارتباط معنی داری وجود ندارد (05/0p>)، در حالی که بین فشار وارد بر سر در ضربات کرنر چپ با متغیرهای محیط سر، زاویه سر و فلکشن تنه و در ضربات مستقیم با متغیرهای سن، وزن، درصد چربی و محیط سر همبستگی معنی داری مشاهده شد (05/0p<). نتایج تحقیق مؤید آن است که برای جلوگیری از شدت آسیب در زمان هدینگ، توجه خاص به متغیرهای آنتروپومتریکی، به¬ویژه سن و محیط سر ضروری است. ضمن اینکه با کاهش زاویه سر و تنه در هنگام هدینگ، می توان در کاهش فشار وارد بر سر و به تبع آن، کاهش پتانسیل بروز آسیب اقدام کرد. بر اساس نتایج تحقیق به مربیان و بازیکنان توصیه می شود به ضربات هدینگ چرخشی، به¬ویژه ضربات چرخشی سر از سمت راست به چپ، توجه بیشتری نمایند.