جلیل باقری

هدف این مقاله، شناسایی رابطه الگوهای گردشی تراز 500 هکتوپاسکال با تیپ های هوای (گرمترین، سردترین و بارش دارترین) 16 ایستگاه همدید منطقه اقلیمی کوهستانی ایران است. منطقه اقلیمی کوهستانی ایران، با مساحت تقریبی670000 کیلومتر مربع در حدود 41 درصد از مساحت ایران را در بر گرفته است. در این مقاله، با استفاده از نرم افزار مت لب، رابطه الگوهای گردشی تراز 500 هکتوپاسکال با تیپ های هوا، بررسی شده است. الگوهای گردشی تراز 500 هکتوپاسکال، از طبقه بندی الگوهای گردشی، زیج اِسفَزاری تهیه شده، اخذ گردید. نتایج تحلیل نشان می دهد که الگوهای گردشی شماره 14، 17، 13و 15 بیشترین ارتباط را با تیپ های هوای گرم منطقه کوهستانی و از طرف دیگر، الگوهای گردشی شماره 2، 16و 1 بیشترین ارتباط را با تیپ های هوای سرد و تیپ های بارش دار منطقه کوهستانی دارند. این یافته، نقش مهمی در پیش بینی دوره های گرمایی، بروز سرماها و پیش بینی بارش های منطقه کوهستانی ایران ایفا می کند. به طور کلی، تیپ های هوای منطقه کوهستانی ایران با بیش از یک الگوی گردشی در ارتباط هستند.