زهرا شیوا

هدف: هدف از پژوهش حاضر، بررسی تطبیقی میزان استفاده کاربران کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران از فهرست برگه ای و فهرست رایانه ای است. روش پژوهش: نوع پژوهش از پیمایشی از نوع توصیفی است. جامعه پژوهش همه کاربران کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران اعم از دانشجویان، کارمندان و اعضای آزاد این کتابخانه هستند. تعداد کاربران 58499 نفر بودند که 382 نفر با استفاده از جدول مورگان با روش نمونه گیری تصادفی ساده به عنوان حجم نمونه تعیین شد. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه ای محقق ساخته است که روایی آن با استفاده از نظرهای صاحب نظران تعیین شد و پایایی آن با محاسبه آلفای کرونباخ 838/0 است که حاکی از پایایی مناسب پرسش نامه بود. در تجزیه و تحلیل داده ها، از آمار توصیفی برای دسته بندی داده ها و از آمار استنباطی برای مقایسه یافته ها و آزمون فرضیه استفاده شد. ابزار تجزیه و تحلیل نرم افزار SPSS نسخه 18 و صفحه گسترده Excel است. یافته ها: نتایح این پژوهش نشان داد که کاربران کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران در سطحی بسیار اندک (با میانگین 77/1) از فهرست برگه ای استفاده می کنند و بالعکس. میانگین 38/4 نشان داد که در سطحی بسیار زیاد از فهرست رایانه ای برای جست وجوی منابع مورد نظر خود استفاده می کنند. از میان عوامل مؤثر بر استفاده کاربران از فهرست برگه ای، شرایط خاص همانند قطع برق و یا خراب بودن سیستم الکترونیکی، با میانگین 68/2 که پایین تر از سطح متوسط بود، بیشترین تأثیر را بر استفاده کاربران از فهرست برگه ای داشت. نتیجه گیری: در مقابل عواملی چون انعطاف پذیر بودن ارائه و نمایش اطلاعات، برطرف کردن نیاز فوری و آشنایی و مهارت کاربران در استفاده از رایانه بیشترین تأثیر را بر استفاده آنان از فهرست رایانه ای داشت. فرضیه این پژوهش دال بر بالاتر بودن میزان استفاده کاربران کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران از فهرست رایانه ای در قیاس با فهرست برگه ای تأیید شد.