رسول تقی زاده

ژاک لاکان فیلسوف و روانکاو فرانسوی با خارج کردن روان شناسی از حوزه فردی، مفاهیمی را ارائه کرده که بسیار مورد توجه فیلسوفان و اندیشمندان سیاسی- اجتماعی قرار گرفته است. از مهم ترین این مفاهیم، مفهوم «خیال» است. در این مقاله تلاش می شود تا با رویکرد واکاوی مفهوم «خیال» (فانتزی) در نظریه لاکان، کارکرد سیاسی- اجتماعی «خیال» به عنوان مفهومی که از راه خلق گفتمان های آرمان گرا و بسیج گر، در خدمت بازتولید اجتماعی ایدئولوژی زور در ساختارهای تمامیت خواه قرار گرفته، با استفاده از روش تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف بررسی شود. نخست، در بخش چارچوب نظری بیان می شود که براساس نظریه لاکان سوژه در فرایند سوژگی خود همواره به دنبال وصول به تمامیت است، تلاشی که تنها «خیال» دست نیافتنی است، زیرا تمامیت در ساحت واقع قرار دارد؛ جایی که دست نیافتنی بوده و نقش «خیال»، تنها پوشاندن این ناکامی و فروزان نگه داشتن شعله میل است. سپس مشخص می شود که «خیال»، مفهومی است که پیش از آنکه فردی باشد، اجتماعی است و می توان بسیاری از کنش های سیاسیِ جمعی و به ویژه کنش های آرمان طلبانه و توده ای را براساس آن تبیین کرد. بر همین اساس، مفسران لاکان طرح همه ایدئولوژی ها و مکاتب سیاسی برای تشکیل آرمانشهرهای تمامیت طلب را، تنها نوعی «خیال» تعبیر می کنند که با سودای رسیدن به مدینه فاضله ای که اساس آن بر تمامیت وحدت و یکپارچگی است، در واقع زمینه های برقراری تمامیت خواهی (توتالیتاریسم) را فراهم کنند.

مقابله با چالش های پیش روی سازمان ها نیازمند آن میباشد که مدیران آنها الگوی مناسبی از اندازه گیری عملکرد داشته باشند تا بتوانند به بهبود مستمر در تمام زمینه ها دست یابند. اندازه گیری عملکرد، پیشرفت مداوم به سمت اهداف تعیین شده را ممکن می سازد و نقاط رکود و رونق را شناسایی مینماید. از جمله معیارهای مهم عملکرد، معیار مالی است که اندازه گیری آن از روش های گوناگون امکان پذیر است. در این مقاله از ترکیب آنالیز روابط خاکستری و تصمیم گیری چندمعیاره فازی با معیار نسبت های مالی استفاده شده است. پژوهش حاضر به صورت پیمایشی در بورس اوراق بهادار تهران انجام شد. نمونه آماری تحقیق از بین پنجاه شرکت برتر بورس در سال 1387 ـ که داده های آنها طی 12 ماه سال مذکور مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند ـ انتخاب شد. یافته های این تحقیق شامل خوشه بندی شاخص های ارزیابی عملکرد مالی و انتخاب شاخص از بین نسبت های مالی است که با استفاده از آنالیز روابط خاکستری انجام گرفته است. از آنجا که برخی نسبت های مالی شبیه به هم و دارای ساختار یکسانی هستند، ابتدا نسبت های مالی برای سال مورد بررسی را با استفاده از آنالیز روابط خاکستری خوشه بندی کردیم. هر خوشه، شامل تعدادی از نسبت های مالی مشابه است شاخص نمایانگر که به دست آمده است. رتبه بندی نهایی شرکت های نمونه آماری، یافته این تحقیق است که با ترکیب تاپسیس فازی و آنالیز روابط خاکستری به دست آمده است. نتایج نشان میدهد با به کارگیری این رویکرد ترکیبی، عملکرد مالی شرکت ها را می توان به سادگی مقایسه و رتبه بندی کرد