مظفر امینی

بسیاری از مطالعات زبانی حاصل تحقیقات میدانی فردی یا گروهی محققان در جوامع زبانی گوناگون است. کتاب زبان، منزلت و قدرت در ایران نوشته ویلیام اُ. بی مَن (William O. Beeman) نیز ازجمله پژوهش های میدانی است که برمبنای زبان و درواقع زبان فارسی انجام شده است. گسترش دامنه مطالعاتی نویسنده کتاب تا جایی است که مسائل فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، مردم شناسی (anthropological) و بخش های مختلف دیگری از زندگی ایرانیان را بررسی کرده است. در نوشتار حاضر، پس از مطالعه، بررسی، و نقد کتاب زبان، منزلت و قدرت در ایران این نتیجه حاصل شد که کتاب مزبور حاوی تعبیرات، تفسیرها، و نظریه پردازی هایی درباره جامعه ایران است که هرچند متکی به اصول علمی و در چهارچوب خاصی است، از آن جا که براساس جامعه زبانی کوچکی انجام شده خالی از ایراد نیست و در بعضی موارد کاملاً اشتباه است. در این میان، پاره ای تحلیل های بی مَن درباره آداب و رسوم، فرهنگ، و زبان ایران را بررسی می کنیم. انتقاد مهمی که بر کتاب بی من وارد است تعمیم یافته های خود به کل ایران است. درباره ترجمه کتاب نیز به این نتیجه می رسیم که انتخابی درست و ضروری بوده و به درستی انجام شده است.