علی خیراندیش

یکی از روش های جدید برای برنده شدن در مناقصه ها این است که پیمانکار در زمان اعلام قیمت پیشنهادی، قیمت را پایین می دهد تا در حین انجام پروژه مبلغ قرارداد را با اقامه دعوی بازپس گیرد. اصطلاحا به این عمل فرصت طلبی در مناقصه می گویند. با استفاده از نظریه بازی ها می توان نشان داد که پس از فرصت طلبی در مناقصه، پیمانکار اقدام به طرح دعوی با مبلغی که تابعی از شرایط پروژه است، می نماید. در مقابل، کارفرما نیز که از فرصت طلبی اولیه پیمانکار منتفع شده است، اقدام به چانه زنی و مذاکره با پیمانکار می نماید. در نهایت، تعادل نش به دست آمده، مساله دعوی طی انجام چانه زنی و توافق طرفین حل شده و کار به دعوی دادگاهی نمی رسد. با قضیه مذاکرات رابینشتین، می توان حدود حداقل سود مورد نظر پیمانکار در طرح دعوی و بیشترین میزان ضرر مد نظر کارفرما را در حین دعوی به دست آورد. نرخ مذاکره ای که طبق تعادل نش این بازی در حین مذاکره مورد تایید طرفین قرار می گیرد نیز در بازه بین همین حدود حداقل سود پیمانکار و حداکثر ضرر کارفرما قرار می گیرد. در این پژوهش نیز ارقام واقعی فرصت طلبی انجام شده توسط پیمانکار و میزان دعوی انجام شده، هم در بازه مدل مطرح شده قرار گرفته و هم با ارقام به دست آمده از قضیه رابینشتین مطابقت دارد. در نهایت، کارفرمایان و برگزارکنندگان مناقصات می بایست با در نظر گرفتن عوامل اصلی به وجود آورنده دعاوی، با برگزاری دقیق تر مناقصات و شفاف سازی قراردادها در جهت کاهش این عوامل و انجام هر چه بهتر پروژه های خویش اقدام کنند.

هدف از تحقیق حاضر عبارت است از تعیین اثر تداخل زمینه ای در شرایط یادگیری پنهان و آشکار در مهارت ردیابی. آزمودنی های این تحقیق 36 دانشجوی پسر غیرتربیت بدنی (دامنه سنی 18-26 سال) راست دست بودند که به صورت تصادفی به چهار گروه آزمایشی تقسیم شدند. آزمودنی ها پس از آشنایی با تکلیف پیگردی چرخان، 15 کوشش را در مرحله پیش آزمون اجرا و در مرحله اکتساب به مدت 4 روز و هر روز 4 بلوک 9 کوششی به صورت مسدود و تصادفی تمرین کردند. دو گروه یادگیری آشکار فقط تکلیف پیگردی و گروه های یادگیری پنهان هم زمان با تکلیف پیگردی یک تکلیف ثانویه حروف حافظه را نیز در مرحله اکتساب انجام دادند. در آزمون یادداری فوری که 10 دقیقه پس از مرحله اکتساب انجام شد افراد 15 کوشش را اجرا کردند. داده ها با تحلیل واریانس با اندازه های تکراری و تحلیل واریانس مختلط در سطح معناداری 05/0 تجزیه و تحلیل شدند و نتایج اثربخشی یادگیری پنهان را به همان اندازه روش یادگیری آشکار تایید کرد. نتایج یادداری همچنین نشان داد که تمرین تصادفی برتر از تمرین مسدود است. به طور کلی، با توجه به نتایج تحقیق حاضر می توان گفت با وجود اینکه در مرحله اکتساب گروه تمرین مسدود در مقایسه با گروه تصادفی برتری نداشت، اما گروه تمرین تصادفی در مرحله یادداری به مراتب بهتر از گروه مسدود عمل کرد.

هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش شاخص دشواری در یادگیری مهارت حرکتی بود. به ویژه فرض شد که نسبت فاصله عرض هدف (ID) که عامل مشهودی در زمان حرکت است می تواند عامل تعین کننده ای در یادگیری حرکتی باشد و هنگامی که نسبت فاصله عرض هدف حفظ می شود یادگیری بالاتری به نسبت زمانی که فقط یک عامل تغییر می کند انجام می گیرد. بدین منظور در این پژوهش، 71 پسر 9 تا 12 ساله که هیچ گونه سابقه در زمینه بسکتبال نداشتند در 9 گروه به تمرین پرتاب آزاد بسکتبال با شاخص های دشواری مختلف (شاخص های دشواری یکسان، ساده تر و سخت تر از شرایط استاندارد) پرداختند. پس از اجرای 200 کوشش در قالب 10 بلوک 20 کوششی، آزمون انتقال با فاصله و عرض هدف استاندارد از شرکت کنندگان به عمل آمد. نتایج تحلیل کواریانس بر نمرات آزمون انتقال گروه ها نشان از یادگیری بهتر در گروه هایی که با شاخص دشواری ثابت تمرین کرده بودند داشت. چنین استنباط می شود که نسبت فاصله عرض هدف در به دست آوردن راهبرد کنترلی که در طول تمرین به کار می رود موثر می باشد. از نتایج این پژوهش به نظر می رسد شاخص دشواری و حفظ این نسبت ها، عامل موثری در افزایش میزان یادگیری می باشد. پیشنهاد می شود مربیان برای افزایش میزان یادگیری با حفظ شاخص دشواری تکلیف، به آموزش مهارت بپردازند.