آزاده ریاحی

بازتاب1 عبارت از یک حرکت فعال خودکار یا غیر ارادی دستگاه عصبی مرکزی است که در اثر تحریک صورت می گیرد. در یک قوس بازتابی اجزای زیر شرکت دارند: یک اندام حسی - یک پی یاخته ای2 حسی آوران- یک پی یاخته ی حرکتی وابران- اندام عمل کننده(5). پس از تولد، کودک کنترل کمی بر حرکات ارادی خود دارد . بازتاب ها در چند هفته اول پس از تولد واکنش های کلیشه ای را در مقابل محرک های خاصی فراهم می کنند اما به زودی با مهارت های حرکتی پیشرفته تر جایگزین می شوند. رشد بازتاب در واقع مقدار رشد و سطح تکامل دستگاه عصبی مرکزی را نشان می دهد. بازتاب های اولیه3همچنین می توانند شرایط پرورش جنبه های زیادی از عملکردهای بعدی را فراهم کنند(9). اگر بازتاب های سطوح بالاتر4 جایگزین بازتاب های اولیه نشوند و این بازتاب ها باقی بمانند، رشد طبیعی کودک دچار اختلال خواهد شد. البته امروزه برخی از جنبه های نظریه ی بازتابی در کنترل حرکات مورد تردید قرار گرفته است به این دلیل نمی توان همه ی حرکات در بدن انسان را به بازتاب ها نسبت داد و تنها بخش محدودی از حرکات در انسان با این نظریه قابل توجیه است. با این حال بررسی توالی رشد بازتابی در کودک می تواند کمک زیادی در تعیین رشد حرکتی نموده و ما را از اختلالات احتمالی در رشد کودک آگاه سازد(5).