آثار انس با قرآن
آرشیو
چکیده
متن
عشق من با خط مشکین تو امروزی نیست دیـرگاهـیست کزین جـام هلالی مسـتم(1)
قرآن مایه حیات روحانی و جسمانی و زندگی فردی و جمعی مسلمانان می‌باشد زیرا این صحیفه الهی چراغی است که روشنی آن هرگز فروغی نمی‌نشیند و بنیانی است که پایه‌های آن هرگز متزلزل نمی‌شود. این کتاب مقدس سرچشمه علوم اسلامی است از چهارده قرن پیش، رسالت زندگی را در ابعاد مختلف زندگی بشر آغاز کرد و تا ابد ادامه خواهد داد. بدین‌جهت شناخت قرآن و انس با آن برای هر فرد مسلمان خصوصاً نسل جوان که با اندیشه‌های نو سروکار دارند امری حیاتی به نظر می‌رسد و این ضرورت از این جهت است که قرآن منبع اصلی دین و ایمان و فرهنگ معنی‌بخش زندگی، مادی و معنوی انسان‌هاست در این میان آن‌چه اهمیت دارد چگونگی انس با قرآن این منشور هدایت‌بخش است در واقع انسان باید قرآن‌گرا باشد، تمام امور خود را به قرآن پیوند دهد و قرآن را جز باورهای درونی خود بداند.
بهترین راه انس با قرآن تفکر و تدبر و تعمق در مفاهیم و معانی آن است زیرا خود قرآن انسان‌ها را به اندیشیدن در قرآن دعوت می‌کند «افلایتدبرون القرآن»(1) و اساساً خداوند فلسفه پیدایش و نزول را تدبر امت در آیات آن و شناخت حقایق می‌داند «کتاب انزلناه الیک مبارک لیدبروا آیاته و یتذکر اولوالباب»(2) (قرآن کتاب مبارک و عظیم شأنی است که بر تو فرو فرستادیم تا امت در آیاتش اندیشه کنند و صاحبان مقام عقل، متذکر آن شوند و همچنین در نهج‌البلاغه نیز می‌توان اوصافی را نسبت به این که قرآن انیس متقین و یاور مؤمنین است یافت از جمله اینکه در خطبه همام در نهج‌البلاغه مولا حضرت علی آمده است:
«اما لیل فصافون اقدامهم» (هنگام لب پاهایشان برای عبادت جفت می‌شود.)
»تالین لاجزاء اتوآن» (آنگاه قسمت‌های مختلف قرآن را تلاوت می‌کنند.)
«تریلون ترتیلا» (قرآن خواندنی از سر تأمل و اندیشه.)
«یحزنون به انفسهم» (قرآن را با حزن مخصوصی که از قلبشان پیدا می‌شود می‌خوانند.)
و همچنین شهید مطهری در سخنی گفته است: «قرآن را باید با دقت و شور وافر خواند، ائمه (ع) قرآن را با چنان شوری می‌خواندند که ره‌گذران که صدای آنها را می‌شنیدند بی‌اختیار می‌ایستادند و منقلب می‌شدند و می‌گریستند.
انس با قرآن آثار بسیار زیادی دارد که از جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
الف) ایجاد زمینه تفکر و اندیشه در کارها نتیجه : چنین انسانی هرگز خودسرانه و عجولانه تصمیم نمی‌گیرد و دچار شکست نمی‌شود.
ب) آینده‌نگری و مآل‌بینی نتیجه : با امید به آینده به دنبال اهداف خود حرکت می‌کند و موفقیت هماره با اوست.
ج) انس با قرآن موجب خودسازی، از بین رفتن خودبینی، حب دنیا و کلیه صفات منفی و زشت و نامیمون می‌شود زیرا قرآن این گونه صفات ناپسند را محکوم می‌کند نتیجه : چنین انسانی هیچ‌گاه خود را اسیر دنیا نمی‌سازد بلکه دنیا و آن‌چه را در آن هست مسخر خود می‌کند و به عنوان ابزار الهی جهت تعالی خود و دیگر انسان‌ها به خدمت می‌گیرد.
د) انس با قرآن نگرشی نو بر عالم خلقت از کران تا کران را ایجاد کرده و او را به حقایق رهنمون می‌سازد تا راز خلقت پدیده‌ها را کشف کند. نتیجه : چنین انسانی چشم بصیرت یافته و خود را می‌شناسد.
قرآن کتاب جامعی است که برای همگان نازل شده و اختصاص به قشر خاصی ندارد به عنوان مثال پیامبر اسلام (ص) از مردم زمان خود به خداوند شکایت می‌برد و می‌فرماید: «یارب ان قومی اتخذوا هذالقرآن مهجوراً» خداوندا امت من قرآن را مهجور قرار داده‌اند. چون ارتباط آنها با قرآن کمرنگ شده و از آن فاصله گرفته‌اند. اما امروز نباید بگذاریم قرآن هم‌چنان مهجور بماند زیرا عصر ما عصر بازگشت به قرآن و توسل به نقل اکبر و اصغر است تا مگر از این راه توشه‌ای بهدیار ابدیت ببندیم لکن مردم مسلمان ایران به خصوص جوانان که فصل نشاط عمر خود را می‌گذرانند می‌بایست با قرآن انس بیشتری داشته باشند تا برکات مادی و معنوی آن را با چشم سر وچشم دل ببینند در این راستا اندیشمندان و عالمان بحث‌های فراوانی ارائه نمودند که در ذیل شما را با آنها و منابع آن و همچنین مراحل استفاده از آنها آشنا می‌کنیم:
عنوان:
1-راه‌های انس با قرآن
2-ثار انس با قرآن
3-راه‌های مهجورزدایی از قرآن.
منابع:
1-قرآن کریم و تفسیرهای فارسی
2-نهج البلاغ
3-مجموعه صحیفه نور، امام خمینی (ره)
4-داب الصلاه، امام خمینی (ره)
5-قرآن در اسلام، علامه طباطبائی
6-آشنایی با قرآن، شهید مطهری
7-قرآن پژوهی، بهاءالدین خرمشاهی
مراحل:
1- ابتدا کتاب‌های معرفی شده و یا منابع دیگر را مطالعه ومطالب مورد نیاز و گزینش شده را در برگه‌ای یادداشت کنید (فیش‌برداری).
1- پس از آن مطالب انتصابی را با توجه به عناوین پژوه، رده‌بندی کرده و هر فیش را در جای مناسب خود قرار دهید و موضوعات پراکنده را مرتب کنید.
2- سعی کنید در طول مطالعه با ایجاد سؤال برای خود و سپس تحقیق در مورد سؤال‌ها و در آخر نتیجه‌گیری مطالب را برای خود پرورش دهید.
** ما نیز آماده استفاده از مطالب و مقالات و تحقیقات شیوا و جذاب شما می‌باشیم پس از شما حرکت از خدا برکت. والسلام
پی‌نوشت‌ها :
1-حافظ. 2- نساء، آیه 82. 3- ص، آیه 29.
قرآن مایه حیات روحانی و جسمانی و زندگی فردی و جمعی مسلمانان می‌باشد زیرا این صحیفه الهی چراغی است که روشنی آن هرگز فروغی نمی‌نشیند و بنیانی است که پایه‌های آن هرگز متزلزل نمی‌شود. این کتاب مقدس سرچشمه علوم اسلامی است از چهارده قرن پیش، رسالت زندگی را در ابعاد مختلف زندگی بشر آغاز کرد و تا ابد ادامه خواهد داد. بدین‌جهت شناخت قرآن و انس با آن برای هر فرد مسلمان خصوصاً نسل جوان که با اندیشه‌های نو سروکار دارند امری حیاتی به نظر می‌رسد و این ضرورت از این جهت است که قرآن منبع اصلی دین و ایمان و فرهنگ معنی‌بخش زندگی، مادی و معنوی انسان‌هاست در این میان آن‌چه اهمیت دارد چگونگی انس با قرآن این منشور هدایت‌بخش است در واقع انسان باید قرآن‌گرا باشد، تمام امور خود را به قرآن پیوند دهد و قرآن را جز باورهای درونی خود بداند.
بهترین راه انس با قرآن تفکر و تدبر و تعمق در مفاهیم و معانی آن است زیرا خود قرآن انسان‌ها را به اندیشیدن در قرآن دعوت می‌کند «افلایتدبرون القرآن»(1) و اساساً خداوند فلسفه پیدایش و نزول را تدبر امت در آیات آن و شناخت حقایق می‌داند «کتاب انزلناه الیک مبارک لیدبروا آیاته و یتذکر اولوالباب»(2) (قرآن کتاب مبارک و عظیم شأنی است که بر تو فرو فرستادیم تا امت در آیاتش اندیشه کنند و صاحبان مقام عقل، متذکر آن شوند و همچنین در نهج‌البلاغه نیز می‌توان اوصافی را نسبت به این که قرآن انیس متقین و یاور مؤمنین است یافت از جمله اینکه در خطبه همام در نهج‌البلاغه مولا حضرت علی آمده است:
«اما لیل فصافون اقدامهم» (هنگام لب پاهایشان برای عبادت جفت می‌شود.)
»تالین لاجزاء اتوآن» (آنگاه قسمت‌های مختلف قرآن را تلاوت می‌کنند.)
«تریلون ترتیلا» (قرآن خواندنی از سر تأمل و اندیشه.)
«یحزنون به انفسهم» (قرآن را با حزن مخصوصی که از قلبشان پیدا می‌شود می‌خوانند.)
و همچنین شهید مطهری در سخنی گفته است: «قرآن را باید با دقت و شور وافر خواند، ائمه (ع) قرآن را با چنان شوری می‌خواندند که ره‌گذران که صدای آنها را می‌شنیدند بی‌اختیار می‌ایستادند و منقلب می‌شدند و می‌گریستند.
انس با قرآن آثار بسیار زیادی دارد که از جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
الف) ایجاد زمینه تفکر و اندیشه در کارها نتیجه : چنین انسانی هرگز خودسرانه و عجولانه تصمیم نمی‌گیرد و دچار شکست نمی‌شود.
ب) آینده‌نگری و مآل‌بینی نتیجه : با امید به آینده به دنبال اهداف خود حرکت می‌کند و موفقیت هماره با اوست.
ج) انس با قرآن موجب خودسازی، از بین رفتن خودبینی، حب دنیا و کلیه صفات منفی و زشت و نامیمون می‌شود زیرا قرآن این گونه صفات ناپسند را محکوم می‌کند نتیجه : چنین انسانی هیچ‌گاه خود را اسیر دنیا نمی‌سازد بلکه دنیا و آن‌چه را در آن هست مسخر خود می‌کند و به عنوان ابزار الهی جهت تعالی خود و دیگر انسان‌ها به خدمت می‌گیرد.
د) انس با قرآن نگرشی نو بر عالم خلقت از کران تا کران را ایجاد کرده و او را به حقایق رهنمون می‌سازد تا راز خلقت پدیده‌ها را کشف کند. نتیجه : چنین انسانی چشم بصیرت یافته و خود را می‌شناسد.
قرآن کتاب جامعی است که برای همگان نازل شده و اختصاص به قشر خاصی ندارد به عنوان مثال پیامبر اسلام (ص) از مردم زمان خود به خداوند شکایت می‌برد و می‌فرماید: «یارب ان قومی اتخذوا هذالقرآن مهجوراً» خداوندا امت من قرآن را مهجور قرار داده‌اند. چون ارتباط آنها با قرآن کمرنگ شده و از آن فاصله گرفته‌اند. اما امروز نباید بگذاریم قرآن هم‌چنان مهجور بماند زیرا عصر ما عصر بازگشت به قرآن و توسل به نقل اکبر و اصغر است تا مگر از این راه توشه‌ای بهدیار ابدیت ببندیم لکن مردم مسلمان ایران به خصوص جوانان که فصل نشاط عمر خود را می‌گذرانند می‌بایست با قرآن انس بیشتری داشته باشند تا برکات مادی و معنوی آن را با چشم سر وچشم دل ببینند در این راستا اندیشمندان و عالمان بحث‌های فراوانی ارائه نمودند که در ذیل شما را با آنها و منابع آن و همچنین مراحل استفاده از آنها آشنا می‌کنیم:
عنوان:
1-راه‌های انس با قرآن
2-ثار انس با قرآن
3-راه‌های مهجورزدایی از قرآن.
منابع:
1-قرآن کریم و تفسیرهای فارسی
2-نهج البلاغ
3-مجموعه صحیفه نور، امام خمینی (ره)
4-داب الصلاه، امام خمینی (ره)
5-قرآن در اسلام، علامه طباطبائی
6-آشنایی با قرآن، شهید مطهری
7-قرآن پژوهی، بهاءالدین خرمشاهی
مراحل:
1- ابتدا کتاب‌های معرفی شده و یا منابع دیگر را مطالعه ومطالب مورد نیاز و گزینش شده را در برگه‌ای یادداشت کنید (فیش‌برداری).
1- پس از آن مطالب انتصابی را با توجه به عناوین پژوه، رده‌بندی کرده و هر فیش را در جای مناسب خود قرار دهید و موضوعات پراکنده را مرتب کنید.
2- سعی کنید در طول مطالعه با ایجاد سؤال برای خود و سپس تحقیق در مورد سؤال‌ها و در آخر نتیجه‌گیری مطالب را برای خود پرورش دهید.
** ما نیز آماده استفاده از مطالب و مقالات و تحقیقات شیوا و جذاب شما می‌باشیم پس از شما حرکت از خدا برکت. والسلام
پی‌نوشت‌ها :
1-حافظ. 2- نساء، آیه 82. 3- ص، آیه 29.
تبلیغات
