جامعه شکننده و شکنندگی پیوندها: آسیمیلاسیون و گروه های منفصلِ اجتماعی در آذربایجان
آرشیو
چکیده
آذربایجان در دو سده اخیر، عرصه ای برای تحولات اجتماعی و فرهنگی عمیق بوده است که نه تنها بر هویت تاریخی این منطقه تأثیر گذاشته، بلکه سؤالات بنیادینی را درباره جامعه و فرهنگ آن مطرح کرده است. در این راستا، تلاش های نظام های مرکزی برای تجزیه جغرافیایی و تضعیف هویت اجتماعی، به ویژه از طریق نادیده گرفتن زبان ترکی، به عنوان یکی از ارکان هویت آذربایجانی، به چالش های جدی در این زمینه دامن زده است.این سیاست ها، که به وضوح بر ماهیت اجتماعی و فرهنگی منطقه تأثیرگذار بوده، موجب آسیمیلاسیون و جدایی گروه هایی از مردم آذربایجان شده است. از منظر فلسفی و جامعه شناسی تاریخی، این تحولات ما را به تأمل در مفهوم هویت و جامعه وادار می کند. آیا هویت به چیزی ثابت و غیرقابل تغییر است یا اینکه در پیوند با تحولات اجتماعی، دستخوش تغییر می شود؟ این سؤالات، ضرورت پژوهش های عمیق تر را در زمینه هویت آذربایجانی و بررسی عوامل مؤثر بر آن ایجاب می کند. هدف این مقاله، بررسی پاره ای از دلایل و عوامل مؤثر بر فرایند آسیمیلاسیون در جامعه آذربایجان است. از این رو، با تکیه بر تجربیات شخصی و داده های موجود، تلاش می شود تا زنگ خطری برای جامعه به صدا درآید و توجه ها را به چالش های جدی ای جلب کند که آذربایجان امروزی بیش از حد با آنن آشناست .بدیهی است که برای عبور از این بحران، نیاز به رویکردی جامع و عمل گرا از سوی تمامی اقشار جامعه وجود دارد. این رویکرد می تواند به حفظ و تقویت هویت فرهنگی و اجتماعی آذربایجان کمک کند و فضایی برای گفت وگوی سازنده و بازسازی پیوندهای اجتماعی فراهم آورد.A Fragile Society and Fractured Ties: Assimilation and Social Isolation in Azerbaijan//////Sarsılan Sosial Struktur və Ayrı-seçkilik: Azərbaycanda Assimilyasiya/////Azerbaycan'da Asimile ve Toplumsal Ayrışma: Kırılgan Bir Toplum ve Zayıflayan Bağlar
Azerbaijan has been a stage for profound social and cultural transformations over the past two centuries. These changes have not only impacted the region's historical identity but have also raised fundamental questions about its society and culture. Central authorities' efforts to divide the region geographically and undermine social identity, particularly by disregarding the Turkic language—a cornerstone of Azerbaijani identity—have exacerbated existing challenges. These policies, which have significantly influenced the region's social and cultural fabric, have led to the assimilation and isolation of segments of the Azerbaijani population. From philosophical and historical sociological perspectives, these developments compel us to reflect on the concepts of identity and society. Is identity a fixed and unchanging entity, or does it evolve in tandem with social changes? These questions necessitate in-depth research into Azerbaijani identity and the factors influencing it. This article aims to examine some of the reasons and factors contributing to the assimilation process in Azerbaijani society. Drawing on personal experiences and available data, it seeks to sound an alarm for the society and draw attention to the serious challenges that contemporary Azerbaijan faces. Evidently, overcoming this crisis requires a comprehensive and pragmatic approach from all segments of society. Such an approach can help preserve and strengthen Azerbaijan's cultural and social identity, fostering a space for constructive dialogue and rebuilding social bonds.//////
Son iki əsrdə Azərbaycan dərin sosial və mədəni dəyişikliklərə məruz qalıb. Bu dəyişikliklər təkcə bölgənin tarixi kimliyinə təsir etməyib, həm də cəmiyyət və mədəniyyət haqqında fundamental suallar ortaya qoyub. Mərkəzi hakimiyyətlərin coğrafi bölgülərə ayırma və xüsusilə Azərbaycan kimliyinin əsas sütunlarından biri olan türk dilini inkar etmə siyasəti bu sahədə ciddi problemlərə səbəb olub. Bu siyasətlər açıq-aşkar olaraq regionun sosial və mədəni strukturuna təsir edərək, Azərbaycan xalqının bir hissəsinin assimilyasiyası və sosial ayrılığına gətirib çıxarıb. Fəlsəfi və tarixi sosiologiya baxımından bu dəyişikliklər bizi kimlik və cəmiyyət anlayışları üzərində düşünməyə məcbur edir. Kimlik sabit və dəyişməz bir şeydirmi, yoxsa sosial dəyişikliklərlə birlikdə dəyişirmi? Bu suallar Azərbaycan kimliyi və ona təsir edən amillər barədə daha dərin tədqiqatların zəruriliyini göstərir. Bu məqalənin məqsədi Azərbaycan cəmiyyətində assimilyasiya prosesinə təsir edən bəzi səbəb və amilləri araşdırmaqdır. Bu məqsədlə şəxsi təcrübələrə və mövcud məlumatlara əsaslanaraq, cəmiyyəti xəbərdar etmək və müasir Azərbaycanın həddən artıq tanış olduğu ciddi problemlərə diqqəti cəlb etmək istəyirik. Şübhəsiz ki, bu böhrandan çıxmaq üçün bütün sosial təbəqələrin iştirakı ilə hərtərəfli və praktik bir yanaşma lazımdır. Bu yanaşma Azərbaycanın mədəni və sosial kimliyinin qorunmasına və inkişafına kömək edə bilər və konstruktiv dialoq və sosial əlaqələrin bərpası üçün şərait yarada bilər.//////
Son iki yüzyılda Azerbaycan, derin sosyal ve kültürel dönüşümlerin yaşandığı bir coğrafya olmuştur. Bu dönüşümler sadece bölgenin tarihsel kimliğini etkilemekle kalmamış, aynı zamanda toplum ve kültür hakkında temel soruları da gündeme getirmiştir. Bu bağlamda, merkezi yönetimlerin coğrafi bölünme ve özellikle Azerbaycan kimliğinin temel taşlarından biri olan Türkçe dilini görmezden gelme politikaları, bu alanda ciddi sorunlara yol açmıştır. Bu politikalar, bölgenin sosyal ve kültürel yapısını açıkça etkileyerek, Azerbaycan halkının bir kısmının asimilasyonuna ve toplumsal olarak yalıtılmasına neden olmuştur. Felsefi ve tarihsel sosyoloji perspektifinden bakıldığında, bu dönüşümler bizi kimlik ve toplum kavramları üzerinde düşünmeye zorlamaktadır. Kimlik sabit ve değişmez bir şey midir, yoksa sosyal dönüşümlerle birlikte değişir mi? Bu sorular, Azerbaycan kimliği ve onu etkileyen faktörler hakkında daha derin araştırmaların gerekliliğini ortaya koymaktadır. Bu makalenin amacı, Azerbaycan toplumunda asimilasyon sürecindeki bazı neden ve faktörleri incelemektir. Bu amaçla, kişisel deneyimlere ve mevcut verilere dayanarak, topluma bir uyarı çanını çalmak ve günümüz Azerbaycanının aşina olduğu ciddi sorunlara dikkat çekmek amaçlanmıştır. Şüphesiz ki, bu krizden çıkmak için tüm sosyal kesimlerin katılımıyla kapsamlı ve pratik bir yaklaşım gereklidir. Bu yaklaşım, Azerbaycan’ın kültürel ve sosyal kimliğinin korunmasına ve geliştirilmesine katkıda bulunabilir ve yapıcı diyalog ve sosyal bağların yeniden kurulması için bir ortam sağlayabilir.