نقش انرژی در همگرایی و امنیت منطقه غرب آسیا: با تأکید بر الگوی دوستی و دشمنی ایران و عراق در حوزه انرژی
آرشیو
چکیده
منطقه غرب آسیا به دلیل موقعیت ژئوپولیتیک و ژئواستراتژیک خود یکی از مناطق بسیار مهم و حساس جهان از قرن گذشته تاکنون محسوب می شود. جدا از مسائل ناشی از رقابت های نفتی کشورهای بزرگ، منطقه غرب آسیا در دهه های اخیر شاهد رخدادها و تغییر و تحولات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، و نظامی گوناگونی بوده است. همچنین ترتیبات امنیتی منطقه در طول قرن گذشته و حاضر، پیروزی انقلاب اسلامی ایران و تحولات سیاسی اجتماعی ناشی از آن درخاورمیانه، تشکیل نیروی واکنش سریع آمریکا و عملکردها و عکس العمل های مربوطه، شکل گیری شورای همکاری خلیج فارس و آثار منطقه ای آن، وقوع جنگ تحمیلی هشت ساله عراق علیه ایران، تجاوز نظامی عراق به کویت و نتایج سیاسی و نظامی آن، شکل گیری نظم نوین جهانی پس از بحران دوم خلیج فارس و حمله آمریکا به افغانستان و عراق به عنوان نقطه عطفی درعرصه سیاست های منطقه ای و بین المللی محسوب می گردد. جمهوری اسلامی ایران وعراق به عنوان دوکشور مهم و تأثیرگذار درمنطقه غرب آسیا موضوع اصلی این مقاله بود و این سئوال مطرح بود که الگوی دوستی و دشمنی بین این دوکشور چگونه در حوزه انرژی قابل ترسیم خواهد بود؟ فرضیه مطرح شده این بود که دو کشور ایران و عراق با فراز و فرودهایی که در روابط خود داشتند؛ در حوزه انرژی نیز توانستند الگوهای دوستی و دشمنی در غرب آسیا را متحول نمایند. یافته های تحقیق حاکی از آن است که دوکشور جمهوری اسلامی ایران و عراق با ورود به موضوع میادین مشترک نفت و گاز و با تأکید بر همگرایی درحوزه انرژی توانستند به سطح بالایی از همگرایی دست یابند و این همگرایی با کاهش تنش در منطقه غرب آسیا به افزایش سطح امنیت منطقه ای کمک نموده است.The Role of Energy in the Convergence and Security of the West Asian Region: with an Emphasis on the Pattern of Friendship and Enmity between Iran and Iraq in the Field of Energy (2013-2023)
Due to its geopolitical and geostrategic location, West Asia is considered one of the most important and sensitive regions of the world since the last century. Apart from the issues arising from the oil competition of big countries, the West Asian region has witnessed various political, social, economic, and military events and changes in recent decades. That is, the eight-year imposed war by Iraq against Iran, Iraq's military aggression against Kuwait and its political and military consequences, the formation of a new world order after the second Persian Gulf crisis, and the US attack on Afghanistan and Iraq as a turning point in the field of politics. It is considered regional and international. The Islamic Republic of Iran and Iraq, as two important and influential countries in the West Asian region, was the main topic of this article, and the question was how the pattern of friendship and enmity between these two countries can be drawn in the field of energy? The proposed hypothesis was that the two countries of Iran and Iraq, with the ups and downs they had in their relations; In the field of energy, they were able to change the patterns of friendship and enmity in West Asia. The findings of the research indicate that the two countries of the Islamic Republic of Iran and Iraq were able to achieve a high level of convergence by entering into the issue of joint oil and gas fields and by emphasizing convergence in the field of energy, and this convergence by reducing tension in The West Asian region has helped to increase the level of regional security.