تحلیل و بررسی تفسیر روایات معرفة الله بالله در نگاه علامه طباطبایی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
متون دینی ضمن بیان طرق متعدد شناخت خداوند، راهی با مضمون «معرفهالله بالله» پیش روی انسان ها قرار داده است؛ برای نمونه از امیرالمؤمنین(علیه السّلام) نقل شده است: اعْرِفُوا اللهَ بِاللهِ.... که نظر بسیاری از بزرگان را به خود جلب کرده و از این جهت دیدگاه های مختلفی ذیل این روایت شریف شکل گرفته است. علامه طباطبایی از جمله کسانی است که به شرح این حدیث پرداخته و آن را به معنای نفی واسطه در شناخت خدا می گیرد و هرگونه شناختی غیر از این را شرک می داند. او می گوید: این معرفت برای هر موجود دارای درکی حاصل است اما چون مورد غفلت واقع می شود نیازمند رفع غفلت است. بنابراین نظر، تمامی براهین اثبات خدا براهین تنبیهی هستند. ایشان گرچه راه معرفت حصولی را برای شناخت خدا مسدود می داند اما راه معرفت حضوری را برای این مهم باز دانسته و معتقد است از طریق معرفهالنّفس می توان به سرمنزل مقصود رسید. این پژوهش در صدد است تا با روش تحلیلی- توصیفی و نقلی به تحلیل و بررسی دیدگاه علامه طباطبایی در تفسیر «معرفه الله بالله» بپردازد. آنچه پرداختن به این مسأله را مهم می کند این است که؛ اولا بر اساس جست وجوی نگارنده؛ دیدگاه علامه، با این تفصیل در جای دیگر نیامده است و ثانیا این بررسی، جایگاه مبانی فلسفی و عرفانی را در تبیین و تفسیر متون دینی روشن تر می کند.Analysis and review of the interpretation of the hadiths of the knowledge of Allah in the eyes of Allameh Tabatabai
Religious texts, while describing various ways of knowing God, have put before humans a way with the theme of "Knowledge of God"; For example, it has been narrated from Amir al-Mu'minin (peace be upon him): Know Allah by Allah.... which has attracted the opinion of many elders and for this reason, different views have been formed under this honorable narration. Allameh Tabatabai is one of those who elaborated on this hadith and takes it to mean the negation of an intermediary in the knowledge of God, and considers any knowledge other than this to be shirk. He says: This knowledge is a result for every creature with understanding, but because it is neglected, it needs to be removed. Therefore, in my opinion, all proofs of God are punitive proofs.Although he considers the path of acquired knowledge to be blocked for God's knowledge, he considers the path of present knowledge to be open for this purpose and believes that through self-knowledge one can reach the destination. This research aims to analyze and investigate the view of Allameh Tabatabai in the commentary of "Knowledge of God" with analytical-descriptive method. What makes addressing this issue important is that; First, based on the author's search; Allameh's point of view is not mentioned in this detail anywhere else, and secondly, this study makes the place of philosophical and mystical foundations in the explanation and interpretation of religious texts clearer.