چکیده

سکونتگاه های روستایی تحت تأثیر شاخص های محیطی متفاوتی شکل گرفته اند. امروزه برنامه ریزی برای نواحی روستایی، نیاز به شناخت درست از ظرفیت های طبیعی موجود و به کارگیری تصمیمات مطلوب است. داده های مکانی یا محیطی در این زمینه نقش مهمی دارند. بر همین اساس در این تحقیق هدف شناخت داده های محیطی مؤثر در مباحث روستایی و سپس تحلیل این داده ها در شکل گیری و توسعه پایدار سکونتگاه های روستایی و اولویت بندی آنها از نظر استقرار در پهنه های جغرافیایی است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر داده های مکانی سازمان نقشه برداری کشور است. در این تحقیق از 13 شاخص استفاده شد. روش استانداردسازی داده ها، Fuzzy AHP بوده است. روش تحلیل داده ها با به کارگیری الگوریتم های مختلف در نرم افزار Arc GIS از جمله درون یابی (IDW و Krijing)، الگوریتم همپوشانی (Weighted Sum Overlay) و عمل وزن دهی در مدل (IO) بوده است. برای وزن دهی و مقایسه معیارها از دیدگاه کارشناسان به صورت پنل(10 نفر) مبتنی بر روش AHP در نرم افزار Expert Choice استفاده شد. بر اساس نتایج شاخص ژئومورفولوژی 455/0، شاخص پوشش زمین 263/0، شاخص فاصله از مخاطرات 141/0 و شاخص اقلیمی 141/0 در استقرار سکونتگاه های روستایی، به ترتیب نقش مهمی داشته است. همچنین مهمترین عامل «متوسط بارش سالانه» با ضریب اهمیت 239/0 شناخته شد. تحلیل همپوشانی نشان داد که بیش از 121 نقطه روستایی (38/10 درصد) در شرایط نامناسب، 334 روستا(6/28 درصد) در وضعیت متوسط و 713 روستا(89/60 درصد) در وضعیت مناسبی ارزیابی بوده است.

Analysis of environmental data in the formation and sustainable development of rural settlements in Isfahan County with GIS

Rural settlements have been formed under the influence of different environmental indicators. Today, planning for rural areas requires a correct recognition of the available natural opportunities and the use of optimal decisions. Spatial or environmental data play an important role in this context. Accordingly, in this research, the goal is to know the effective environmental data on rural issues and then analyze these data in the formation of rural settlements and prioritize them in terms of settlement in geographical areas. The descriptive-analytical research method is based on the spatial data of the country's mapping organization. In this research, 13 indicators, or spatial data, were used. The data standardization method was the fuzzy AHP method. The method of data analysis was using different algorithms in Arc GIS software, including interpolation (IDW and Kriging), the weighted sum overlay algorithm, and weighting in the model (IO). For weighting and comparison of criteria, experts' views were used as a panel (10 people) based on the AHP method in Expert Choice software. The result of the research showed that the geomorphology index of 0.455, the land cover index of 0.263, the distance from hazards index of 0.141, and the climate index of 0.141 played an important role in the establishment of rural settlements, respectively. The overlapping analysis confirmed that more than 121 rural points (10.38%) are in poor condition, 334 village (28.6%) have been evaluated in average condition and 713 villages (60.89%) in good condition.

تبلیغات