بررسی تاثیر خشکسالی بر تغییرات کمی منابع آب زیرزمینی آبخوان دیواندره-بیجار با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی و شاخص منبع آب زیرزمینی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
با توجه به وقوع دوره های خشکسالی و افزایش بهره برداری از آبخوان، گسترش کشاورزی و افزایش برداشت آب های زیرزمینی، تراز سطح آب زیرزمینی در آبخوان دیواندره-بیجار کاهش یافته است که این امر بر پایین رفتن تراز سطح آب زیرزمینی و کاهش راندمان چاه ها گردیده است. هدف از این پژوهش بررسی تاثیر خشکسالی بر تغییرات کمی منابع آب زیرزمینی با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی و شاخص منبع آب زیرزمینی آبخوان دیواندره-بیجار بر اساس هیدروگراف معرف می باشد. به منظور انجام این پژوهش، آمار 25 حلقه چاه مشاهده ای در طی دوره زمانی 97-1387 مورد بررسی قرار گرفت. در ابتدا داده های آماری جمع آوری و پس از ورود داده ها به سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) با روش درون یابی، نقشه های خطوط هم عمق و پهنه بندی تغییرات افت سطح آب زیرزمینی همچنین از شاخص منبع آب زیرزمینی GRI جهت پایش زمانی خشکسالی منابع آب زیرزمینی آبخوان زنجان استفاده گردید. نتایج حاصل از تغییرات حجم مخزن آبخوان دیواندره-بیجار نشان داد کسری حجم مخزن معادل 5/11 میلیون مترمکعب می باشد همچنین پایش زمانی خشکسالی منابع آب زیرزمینی آبخوان با شاخص GRI در طول بازه بیست ساله روندی نزولی به سمت خشکسالی دارد و شدیدترین خشکسالی آب زیرزمینی در سال 1398 با رقم شاخص 97/1- به وقوع پیوسته است. نتایج به دست آمده نشانگر آن است که اگر همچنان روند مدیریت کنونی ادامه یابد، در طول چند سال آینده شاهد افت شدید آبخوان و خسارت جبران ناپذیر ی خواهیم بود.Investigating the effect of drought on the quantitative changes of groundwater resources of Bijar-Divandere Aquifer using geographic information system and groundwater resource index.
Due to the occurrence of periods of drought and increased exploitation of the aquifer, the expansion of agriculture and the increase in groundwater harvesting, the level of the underground water level has decreased in the Bijar-Divandere Aquifer, which is the result of the decrease in the level of the underground water level and the decrease the efficiency of the wells has increased. The aim of this research is to investigate the effect of drought on the quantitative changes of underground water resources using geographic information system and groundwater resource index of Bijar-Divandere Aquifer based on representative hydrograph. In order to carry out this research, the statistics of 25 observation wells during the period of 2017-2018 were examined. At first, statistical data was collected and after entering the data into the geographic information system (GIS) with interpolation method, maps of parallel lines and zoning of changes in the level of underground water, as well as from the water source index. The underground GRI was used to monitor the time of drought of underground water sources in Bijar-Divandere Aquifer. The results of the changes in the reservoir volume of Bijar-Divandere Aquifer showed that the deficit of the reservoir volume is equal to 11.5 million cubic meters. Also, the time monitoring of the drought of the groundwater resources of the plain with the GRI index has a downward trend towards drought during the twenty-year period, and the most severe groundwater drought in the year 2018 has occurred with an index of -1.97. The obtained results indicate that if the current management process continues, we will witness a sharp drop in the aquifer and irreparable damage in the next few years.
تبلیغات
