نسبت سنجی اخلاق کاربردی و فقه (مقاله پژوهشی حوزه)
درجه علمی: علمی-پژوهشی (حوزوی)
آرشیو
چکیده
«اخلاق کاربردی» شاخه ای از اخلاق پژوهی فلسفی در مغرب زمین است که به مواجههٔ مستقیم با معضلات عملی اخلاق می پردازد، از این رو، می توان آن را به مثابه دانشی برای وظیفه شناسی عقلانی معرفی کرد. به رغم ترجمه و رواج روز افزون مباحث این دانش در ایران، اما نسبت این دانش با علم فقه، به روشنی تبیین نشده است. دیدگاه های محتمل در این زمینه را می توان در سه گونهٔ کلی دسته بندی کرد: ۱. تقدم اخلاق کاربردی بر فقه؛ ۲. اخلاق کاربردی در عرضِ فقه؛ ۳. تقدم فقه بر اخلاق کاربردی. در این مقاله تلاش شده تا ضمن نقد و بررسی این دیدگاه ها، دیدگاه درست در باب نسبت اخلاق کاربردی با فقه بیان و تبیین شود. در این راستا، پس از اشاره به ماهیت اخلاق کاربردی، به مقایسه و نسبت سنجی مسائل و احکام اخلاق کاربردی با مسائل و احکام فقهی پرداخته شده است. دیدگاه سوم، در زمینهٔ تعیین تکلیف دینداران، بیشتر موجّه به نظر می رسد؛ با این همه، قبول این دیدگاه به معنای بی فایده بودن مباحث اخلاق کاربردی برای دین داران نیست و اخلاق کاربردی، همچنان می تواند کارکردهای قابل توجهی برای عموم دین داران و به ویژه فقها و حتی متکلمان داشته باشد.A Comparative Study of Applied Ethics and Islamic jurisprudence (Fiqh)
“Applied ethics” is a branch of ethics that deals with ethical issues and dilemmas. Therefore, it can be considered as a knowledge for rational duty. Despite the increasing translation and prevalence of applied ethics in Iran, the connection and relationship of this discipline with the science of jurisprudence have not been clearly explained. Approaches and perspectives in this regard can be categorized into three general types: 1. Primacy of applied ethics over jurisprudence (Fiqh); 2. Applied ethics alongside and parallel to jurisprudence; 3. Primacy of jurisprudence (Fiqh) over applied ethics. This article attempts to critically examine these perspectives and present the correct view regarding the relationship between applied ethics and jurisprudence (Fiqh). In this regard, after discussing the nature of applied ethics, a comparison and assessment of the issues and rulings of applied ethics with the issues and rulings of jurisprudence have been addressed. The third perspective, in terms of determining the religious obligations of the devout, seems more justified. However, accepting this perspective does not mean that applied ethics are useless for the devout, and applied ethics can still have significant functions for the general religious individuals, especially jurists and even theologians.
تبلیغات
