بررسی حق بر سلامت روان بامطالعه تطبیقی منشور حقوق شهروندی و نظام بین المللی حقوق بشر
آرشیو
چکیده
نسل دوم حقوق بشر در نیازهای آدمی ریشه دارد و آن را حقوق ایجابی یا حقوق برابری نامیده اند. این دسته از حقوق به تشریح بایدها در رفتار حکومت در قبال شهروندان می پردازد؛ بایدهایی که به تأمین برابری شهروندان در برخورداری از حداقل های ضروری برای زیستن مبتنی بر کرامت می انجامد. باید گفت که حق بر سلامت، در نسل دوم حقوق بشر یعنی حقوق رفاهی قرار می گیرد و میثاق بین المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در ماده 12 خود به این حق پرداخته است. در این میان، سلامت روان به عنوان یکی از ابعاد مهم سلامت تا حدی در کنار سلامت جسم به طورکلی موردتوجه قرارگرفته و در اسناد مختلف حقوق بین الملل بشر منعکس شده است. سلامت روان جزء لاینفک و اساسی سلامت هر شخص محسوب می شود. بدیهی است با به رسمیت شناخته شدن هر حقی ازجمله حق بر سلامت روان به عنوان حقی بشری، در مقابل، تکالیفی نیز متصور خواهد بود. دولت ها به عنوان مهم ترین بازیگران عرصه بین المللی، مکلف اند هم در سطح داخلی و هم در سطح بین المللی در راستای تأمین و احترام به حقوق بشر گام بردارند. درزمینه بین المللی، حق بر سلامت روان در چارچوب اقدامات سازمان ملل متحد[1]، اقدامات کمیته بین الملل صلیب سرخ[2]، اقدامات و اسناد اتحادیه اروپا[3]، سازمانی جهانی بهداشت[4] و در چارچوب اسناد بین المللی کار موردتوجه قرارگرفته است. عمده تأکید اسناد بین المللی در مورد حق سلامت روان در چارچوب مخاصمات مسلحانه و درزمینه حمایت از اقشار آسیب پذیر ازجمله کودکان و زنان می باشد. در مقام مقایسه منشور حقوق شهروندی و اسناد بین المللی باید گفت که در منشور حقوق شهروندی نیز در مورد حق حیات، سلامت و کیفیت زندگی و منع شکنجه که از عوامل زمینه ساز سلامت روان است، مطالبی بیان گردیده و دولت موظف به انجام اقدامات لازم شده است؛ بااین حال در منشور، ماده ای که منحصراً به حق بر سلامت روان اختصاص یافته باشد دیده نمی شود. در این پژوهش به روش توصیفی تحلیلی سعی می کنیم که حق بر سلامت روان بامطالعه تطبیقی منشور حقوق شهروندی و نظام بین المللی حقوق بشر و همچنین تضمینات و مقررات حقوق بین الملل در خصوص موضوع سلامت روان در حقوق ایران را بررسی کنیم. [1].United Nations [2]. International Committee of the Red Cross [3]. European Union [4]. World Health OrganizationThe study of right to mental health by performing a comparative study of citizenship rights charter and the international human rights system
The second generation of human rights is rooted in the human needs and ascendency, and is called positive rights or equal rights. This category of rights explains the musts in the behavior of the government towards the citizens. The musts that lead to providing the equality of citizens in enjoying the minimum requirement for living based on dignity. It should be noted that the of right on health is placed in the second generation of human rights, that is, welfare rights, and the International Covenant on Economic, Social and Cultural Rights has addressed this right in Article 12. Meanwhile, mental health as one of the most important aspects of health has been given attention to a certain extent along with physical health in general and has been reflected in various international human rights documents. Mental health is an integral and fundamental part of the health of every individual. In return, it is obvious that by recognizing any right, including the right to mental health, as a human right, duties will be envisaged as well. Governments, as the most important actors in the international arena, are obliged to take steps to ensure and respect human rights both at domestic and international levels. In the international context, the right to mental health has been taken into consideration in the framework of United Nations actions, the actions of the International Committee of the Red Cross, the actions and documents of the European Union, the World Health Organization and in the framework of international labor documents. The main emphasis of international documents is on the right to mental health in the framework of armed conflicts and in the context of protecting vulnerable groups, including children and women.
By comparing the citizenship rights charter and international documents, it should be said that in the charter of citizenship rights, there are also statements about the rights to life, health, and quality of life, and prohibition of torture, which are of the predisposing factors of mental health. The government is obligated to take necessary measures in this regard. However, in the Charter, no article is found that is exclusively dedicated to the right to mental health. In this descriptive-analytical research, we will try to examine the right to mental health by carrying out a comparative study of citizenship rights charter and the international human rights system, and also examine the guarantees and provisions of international law regarding the issue of mental health in Iranian law.
تبلیغات
