واکاوی جایگاه تکرار جرم در قانون مجازات اسلامی مصوب 1392
آرشیو
چکیده
تکرار جرم وصف رفتارهای مجرمانه کسی است که به موجب حکم قطعی لازم الاجرا از یکی از محاکم کیفری، محکومیت کیفری یافته و بعداً مرتکب جرم دیگری شده است. یکی از جهات تمایز تعدد و تکرار جرم، وجود سابقه محکومیت کیفری است که شرط مهم تحقق تکرار جرم است. شروط تحقق تکرار جرم در قانون مجازات اسلامی سابق عبارت بود از نخست، قطعیت محکومیت کیفری قبلی بدین معنا که حکم محکومیت اعتبار امر مختومه را دارد و باید لازم الاجرا شده باشد و دوم، حکم محکومیت پیشین باید تعزیری یا بازدارنده باشد. بنابراین پیشینه محکومیت به مجازات های غیرتعزیری و غیربازدارنده (یعنی حدود و قصاص) نمی توانست مستندی برای اعمال قواعد تکرار جرم قرار گیرد و قواعد ناظر بر مجازات های غیرتعزیری باید در ابواب فقهی مربوط جست وجو می شد. همچنین از ظاهر ماده 48 ق.م.ا سابق چنین برمی آمد که حکم محکومیت کیفری باید لزوماً به اجرا درمی آمد، هرچند که در زمان حکومت قانون سابق به نظر می رسید که بین اجرا و اتمام حکم محکومیت کیفری تفاوت وجود دارد و بدون شک، اگر بنابه دلایلی مانند یکی از عذرهای معاف کننده، نباید محکومیت کیفری لزوماً به اجرا درمی آمد، سابقه محکومیت قطعی به تنهایی در تکرار جرم کفایت نمی کرد ولی اگر پس از اجرای حکم و در اثنای آن، بزهکار مرتکب جرم جدید می شد، مشمول قاعده تکرار قرار می گرفت مانند جرایم زندانیان در ضمن تحمل مجازات حبس. در مورد رکن دوم تکرار جرم یعنی محکومیت مجدد، شرط قانون سابق چیزی جز تعزیری بودن جرم بعدی نمی توانست شناخته شود. اما در قانون مجازات اسلامی جدید، مقررات راجع به تکرار جرم تغییرات مهمی داشته و موارد مربوط به بحث تکرار جرم، در مواد 136 تا 139 این قانون مورد اشاره قرار گرفته است. بنابراین با توجه به اهمیت موضوع، مقاله حاضر تلاش نموده تا رویکرد قانون مجازات اسلامی جدید را در مورد تکرار جرم مورد بررسی قرار دهد.Investigating the Place of Recidivism in the Islamic Penal Code Adopted in 2013
Recidivism means criminal behavior of someone who convicted by a criminal court based on a definitive sentence however later he commits another crime. A difference between the plurality of crimes and recidivism is the history of a criminal conviction, which is an important prerequisite for recidivism to occur. The conditions for the recidivism in the former Islamic Penal Code was first, the finality of the previous conviction, meaning the authority of criminal res judicata and must be enforceable; second, the previous conviction must be either punitive or deterrent (discretionary punishment awarded by the judge). Therefore, the prior conviction to non-punitive or non-deterrent punishments (namely punishment exactly defined by Sharia which may neither be reduced or augmented known as “Had” and talion) so the rules applying to non-punitive punishments had to be consulted through Islamic texts. Furthermore, it was deducible from the text of article 48 of the previous penal code that the prior punishment had to be performed, although, there was seemingly a difference between execution and completion of a criminal conviction. Without any doubt, if for some reasons such as exempting excuses, the punishment might not be enforced, the finality of conviction was not sufficient solely but if after enforcement of conviction or during its enforcement, the perpetrator committed a new crime, the rule of recidivism applied to him e.g. crimes committed by prisoners during the prison time. Regarding the second element of recidivism, that is, repeated conviction, the prerequisite of previous code for second offense was nothing but being of punitive or deterrent nature. According to the new penal code, the provision applying to recidivism undergoes important changes. Therefore, regarding the importance of such changes, the present paper reviews the approach of new penal code toward recidivism or reaped crimes.
تبلیغات
