کنکاشی در قرارداد آتی سکه بهار آزادی مورد معامله در بورس کالای ایران
آرشیو
چکیده
قرارداد آتی به عنوان یکی از ابزارهای مشتقه معاملاتی در حوزه تجارت سکه های طلا، در سال 1387 خورشیدی در بورس کالای ایران از سوی سرمایه گذاران مورد استقبال قرار گرفت. این نوع قرارداد تأثیر بسزایی بر کنترل نوسانات بازار نقدی منسوجات طلا داشت. در واقع این نوع قرارداد گزینه مناسبی برای هدایت منابع سرگردان نقدینگی جهت سرمایه گذاری بر روی سکه و شمش طلا در جهت ایجاد تعادل قیمت در بازارهای مالی ایران می باشد. اما قرارداد آتی سکه بهار آزادی مورد معامله در بورس کالای ایران دارای دو ایراد اساسی است: نخست آنکه خریدار در هنگام انعقاد قرارداد، کالای موردنظر (سکه های طلا) را تحویل نگرفته و نیز قبل از تحویل آن در موعد مقرر، قادر به انعقاد یک قرارداد آتی جدید در بازار بورس کالا است که مصداق بارز بیع کالی به کالی می باشد. دیگر آنکه این نوع قرارداد به خاطر وجود احتمال سود و زیان به طور مساوی برای هریک از طرفین معامله، شباهت زیادی به قرارداد قِماری دارد. لذا پرسشی که مطرح می شود این است که آیا این نوع قرارداد از دیدگاه فقهی و حقوقی مشروعیت دارد یا خیر؟ نتیجه کتابخانه ای حاصل از این نوشتار بر این دلالت دارد که قرارداد آتی براساس ماده 1108 قانون مدنی فرانسه یکی از اقسام عقود قانونی است و صحیح می باشد و معادل عقد زمانی احتمالى (بَختکی) است و با بررسی در کلام فقهای امامیه و حقوقدانان ایران در مباحث بیع سَلَف، بیع الدین بالدین و قِمار، این نوع قرارداد مطابق موازین اسلامی است که بنابر اصل آزادی قراردادها جایز است.Investigation on the Futures Contract of the Gold Coin Traded on Iran Stock Exchange
Investors on the Iranian stock exchange welcomed future contract as one of the derivative instruments in the field of coinage transactions in 2008. This kind of contract had a significant impact on controlling cash market fluctuations. In fact, this type of contract is a good option for directing liquidity sources to invest in price balancing in Iranian financial markets. However, the futures contract for the traded gold coins on the Iranian stock exchange has two main legal problems. Under this type of contract, the buyer has not delivered the gold coins at the time of signing the contract and he can conclude a new future contract in the stock market before delivery at a given date, which is an obvious example of executory sale (a sale that both object and price executory). Furthermore, this type of contract is also similar to the gambling contract for each party to the transaction may equally make a profit or bear a loss out of it. The question that arises is, is this type of contract legitimate from the legal and jurisprudential point of view? Our studies suggest that the future contract is equivalent to possible time contract (Bakhtiqi), and with investigating in the words of Imamieh jurisprudents and lawyers of Iran under the discussions of executory sale, set-off, and gambling, this type of contract meets Islamic and legal standards for a valid contract, which is permissible under the principle of freedom of contract.
تبلیغات
