اصل شخصی بودن مسؤولیت کیفری در حقوق بین النهرین باستان و ادیان الهی خاور نزدیک
آرشیو
چکیده
اصل شخصی بودن مسؤولیت کیفری یکی از اصول مترقی و شناخته شده در حقوق جزای معاصر است که رعایت آن تضمین کننده عدالت و ضامن اجرای اصل قانونی بودن جرم می باشد. سیری در تاریخ حقوق بین النهرین باستان، که خورشید قانون گذاری در جغرافیای این سرزمین پر رمز و راز طلوع کرد و سپس شعاع نورانی آن تمامی جهان را درنوردید، این حقیقت تلخ را مبرهن می سازد که در جوامع باستانی، جمعی بودن مسؤولیت کیفری که از خصوصیات دوره انتقام خصوصی است، بر روابط کیفری اشخاص حاکم بوده است. ولیکن در بسیاری از قانون نامه های باستانی آن عصر، اصل شخصی بودن مسؤولیت کیفری به صورت مستقیم یا غیرمستقیم به رسمیت شناخته شده بود، هرچند که بعضاً فرامین سلطنتی بر این قانون نامه ها سایه افکن بود و مجال اجرای قانون را نمی داد. در ادیان الهی خاور نزدیک نیز اصل مذکور پیش بینی و مورد تأکید واقع شده است. اما در پاره ای موارد بویژه در آیین زردشت و یهود، اصل مذکور نادیده گرفته می شد و استثنائات فراوانی موجب تضییع حقوق کسانی می گردید که هیچ نقشی در ارتکاب جرم و چرخه بزهکاری نداشتند. در اسلام نیز این اصل، چهارده قرن قبل به عنوان یکی از قواعد اولیه شریعت، در کتاب و سنت پیش بینی و مورد تأکید پیامبر اکرم (ص) و ائمه معصومین واقع شده است.The Principle of Personal Criminal Responsibility in the Laws of Ancient Mesopotamia and the Divine Religions of the Near East
The principle of personal criminal responsibility is one of the advanced and well-known principles in contemporary criminal law, which compliance ensures justice and nulla crimen sine lege. An overview of the history of ancient Mesopotamia law, where the sun of legislation rose for the first time and its luminous ray swept away the whole world, illustrates the bitter fact that in ancient societies, the impersonal criminal responsibility which is one of the characteristics of the private vengeance period governed the criminal relations of the people. But in many of the ancient statutes of that era, the principle of the personal criminal responsibility was recognized directly or indirectly. Although the royal orders were sometimes shadowed by these laws and did not allow law enforcement. In the divine religions of the Near East, the aforementioned principle is predicted and emphasized. But in some cases, especially in the Zoroastrian and Jewish faiths, the aforementioned principle was ignored, and many exceptions violated the rights of those who had no role in committing crimes and the cycle of delinquency. In Islam, this principle was established fourteen centuries ago as one of the early rules of the Shari'a, in the book and the Sunnah, as predicted and confirmed by the Prophet (PBUH) and the infallible Imams.