نقش دادرسی اداری در صیانت از قانون اساسی، با تأکید بر دیوان عدالت اداری
آرشیو
چکیده
پاسداری از قانون اساسی یکی از دستاوردهای بزرگ حقوق عمومی در سده اخیر به شمار می رود. در حقیقت، ارزش و اعتبار قانون اساسی هنگامی حفظ می شود که تمامی عناصر نظام حقوقی هماهنگ با آن عمل کنند و صیانت از قانون اساسی وجه غالب در این نظام باشد. از این منظر، میان صیانت از قانون اساسی در قوانین عادی و مقررات اجرایی نمی توان تمایزی قائل شد؛ زیرا هر یک بخشی از نظام حقوقی به شمار می روند. از این رو، نظارت بر فقدان تعارض مقررات اجرایی با قانون اساسی امری غیر منطقی نیست. این فرآیند در مقررات دولتی توسط دادگاه های اداری و از طریق سازوکار «دادرسی اداری» از دو مسیر متمایز و در عین حال مکمل اساسی سازی حقوق اداری و اداری سازی حقوق اساسی دنبال می شود. دیوان عدالت اداری که به موجب اصل 173 قانون اساسی مرجع تظلم خواهی مردم از اقدامات و تصمیمات واحدها و مأموران دولتی، به منظور «احقاق حقوق آنها» است و امکان ابطال تصمیمات غیرقانونی و خارج از حدود صلاحیت اداره عمومی را دارا می باشد و وظیفه دادرسی اساسی و صیانت قضایی از اصول قانون اساسی را بر عهده دارد، در عمل بخش قابل ملاحظه ای از وظیفه نظارت قضایی و صیانت از قانون اساسی را به ویژه در قلمرو اداره عمومی که گسترده ترین بخش حکومت است عهده دار می باشد. هدف این مقاله آن است که با بیان سازوکارهایی از قبیل ابطال مقررات خلاف قانون اساسی، استناد به اصول قانون اساسی و ...، مشارکت دیوان عدالت اداری را در فرآیند اساسی سازی حقوق اداری به عنوان ابزاری در راستای نظارت مبتنی بر قانون اساسی، مقررات دولتی و اعتلای هرچه بیشتر فرآیند صیانت از قانون اساسی مورد واکاوی قرار دهد.The Role of Administrative Proceedings in Protecting the Constitution with an Emphasis on Court of Administrative Justice
Protecting the constitution is considered as one of the major achievements of public law in recent century. In fact, the value and credibility of the constitution is being preserved when all element of a legal system operate in a coordinated manner and protecting the constitution is regared as its dominant aspect. From this perspective, there is no distinction in protecting the constitution in common legal rules since each of which is regarded as part of the legal system. Hence, it cannot be irrational to monitor the lack of conflict of laws with the constitution. This process in rules of law is followed by administrative courts and through the mechanism of administrative proceedings from two distinctive but complementary ways i.e. constitutionalizing administrative law and administrativeization of constitutional law. In accordance to Article 173 of Iranian Constitution, Court of Administrative Justice is as an authority for dealing with people’s grievances arising from measures and decisions taken by government officials in order to administer justice and it has the authority to cancel illegal decisions outside the scope of the authority of public administration and responsible for constitutional proceedings and judicial protection of principles of the constitution. In practice, this court is responsible for a significant part of judicial oversight and protection of the constitution especially in the realm of public law as the broadest part of the government. The purpose of this study is to analyze participation of the Court of Administrative Justice in the process of constitutionalizing administrative law as an instrument in line with constitutional-based supervision on rules of law and enhancing the process of protecting the constitution by expressing mechanism such as cancelation of provisions contrary to the law through relying to principles of the constitution.
تبلیغات
