تحلیل سرزندگی کالبدی فضایی کاروانسرای میرزاکاظم و سرای گلشن شهر همدان با تأکید بر نظریه مراکز زنده کریستوفر الکساندر (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
همدان با سابقه دیرینه در شهرسازی ایران، دارای بازاری نسبتاً بزرگ است. کاروانسرای میرزا کاظم و سرای گلشن از مهم ترین کاروانسراهای شهر همدان هستند که به واسطه قرارگیری آن ها در کنار بازار تاریخی همدان، مرکز تجاری شهرهایی مانند زنجان، کردستان و کرمانشاه حایز اهمیت می باشند. با توجه به اهمیت کلیت در معماری و خلق فضاهای شهری زنده و با معنا نظریه مراکز زنده کریستوفر الکساندر به بررسی و شناخت الگوی ساختارهای زنده با توجه به مفاهیم کلیت یکپارچه و مراکز نیرومند در قالب 15 خصلت به هم پیوسته می پردازد. این پژوهش با روش تحلیلی توصیفی، رویکرد کیفی و اسناد کتابخانه ای به پرسش زیر پاسخ می گوید: ساختار کالبدی بازار سنتی همدان به چه میزان بر نظریه الکساندر منطبق است؟ مطالعات زیادی در بخش های مختلف بازار سنتی به انجام رسیده است و مفاهیم نظریه مراکز زنده کریستوفر الکساندر با 15 خصلت در موضوعات مختلفی از جمله قلعه قورتان، باغ ایرانی و ربع رشیدی تبریز مورد بررسی قرار گرفته است و مطالعه کالبدی بازارهای سنتی در قالب مفاهیم نظریه مراکز زنده موضوعی است که پیشینه ای ندارد. نتایج حاصل از پژوهش مؤید این است که بازار سنتی همدان بر خصلت های این نظریه منطبق است و سرای گلشن با دارا بودن بیش ترین تقارن، تضاد، پژواک و جدایی ناپذیری از حیات کالبدی بیش تری نسبت به سرای میرزا کاظم برخوردار است. مقایسه ساختار هندسی سراها و پانزده خصلت از الگوی ساختارهای زنده الکساندر نشان می دهد نقش خصلت های مراکز نیرومند، تکرار متناوب، تضاد، جدایی ناپذیری، فضای خالی و مرزها در ساختار کالبدی سراها بیش تر است.Analysis of Spatial Physical Vitality of Mirza Kazem Caravanserai and Golshan Sara in Hamedan with Emphasis on the Theory of Christopher Alexander Living Centers
Hamedan with a long history in Iranian urban planning, has a relatively large bazaar.Mirzakazem Caravanserai and Golshan sara are among the most important caravanserais in Hamedan, which are important due to their location next to the historic bazaar of Hamedan, the commercial center of cities such as Zanjan, Kurdistan and Kermanshah.Considering the Importance of the Whole of architecture and the creation of living and living spaces, Christopher Alexander's living centers theory explores the pattern of living structures in accordance with the concepts of integrated universality and strong centers in the form of 15 features.This paper responds to the following question with descriptive analytical methodology, qualitative approach and library documents: What is the physical structure of the traditional Hamdan bazaar consistent with Alexander's theory?Many studies have been carried out in various sectors of the traditional bazaar and the concepts of the theory of living centers of Christopher Alexander with 15 features in various topics, including the castle of Gourtan, Iranian garden and Tabriz Rab’e Rashidi have been examined and the physical study of traditional bazaar in the form of concepts of the theory of living centers is a subject that has a history does not have. The results of the research confirm that the traditional Hamedan bazaar is consistent with the characteristics of this theory, and Golshan's camp has the highest symmetry, contradiction, echo, and integrity of the physical life of Mirza Kazem. The comparison of the geometric structure of the buildings and the fifteen characteristics of Alexander's live structures model shows that the role of the centers of strong, intermittent repetition, contradiction, separation of gravity, free space and boundaries in the structure of the buildings is greater.
تبلیغات
