مبانی دیدگاه نوین آیت الله خوئی در رد قاعده تفاضل (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
در باب تقسیم ارث برادرزادگان، اکثر فقها به قاعده تفاضل قائل شده و سهم الارث ذکور را نسبت به اناث، دو برابر درنظر گرفته اند. این در حالی است که مطابق دیدگاه آیه الله خوئی، در فرض فقدان دلیل خاصّ، باید به اصل تساوی رجوع کرده و ادله قاعده تفاضل، قادر به تسرّی از قدر متیقّن نیست. سؤال اصلی آن است که مبانی اجتهادی دیدگاه مرحوم خوئی در این زمینه چیست؟ با توجه به این که مبنای خاصّی برای دیدگاه ایشان یافت نشده، تلاش شده است به مبانی اجتهادی آیه الله خوئی نظیر عدم حجیّت اجماع منقول به خبر واحد، عدم حجیّت و جابریّت شهرت عملی، عدم اعتبار روایات کتاب فقه الرضا و دعائم الاسلام و عدم عمومیّت قاعده تفاضل استدلال گردد. ایشان علاوه بر ردّ کبروی حجیّت اجماع منقول به خبر واحد، ایراد صغروی نیز وارد کرده و اصل وجود اجماع در این مسأله را نیز ردّ می کنند.The Foundations of Ayatollah Khouei's Novel View on Refuting the Rule of "Tafadol"
In the matter of inheritance division among nephews and nieces, most فقها (jurists) uphold the rule of "Tafadol" and consider the inheritance share of males to be twice that of females. However, according to Ayatollah Khouei's view, in the absence of a specific proof, one should refer to the principle of equality, and the arguments for the rule of "Tafadol" are not capable of being extended beyond their specific cases. The main question is what are the jurisprudential foundations of Ayatollah Khouei's view in this regard? Considering that no specific basis has been found for his view, an attempt has been made to argue based on Ayatollah Khouei's jurisprudential principles, such as the invalidity of consensus) based on a single hadith, the invalidity) and non-determinative nature) of practical fame, the invalidity of the narrations of the book "Fiqh al-Ridha" and "Da'a'im al-Islam", and the non-universality) of the rule of "Tafadol". In addition to rejecting the major premise of the validity) of consensus based on a single hadith, he also raises a minor premise objection and rejects the very existence of consensus in this matter.
تبلیغات
