روش پژوهش کیفی بنیادی/پایه: روش پژوهش مغفول در رشته مطالعات برنامه درسی

چکیده

پژوهش، نقش ارزنده ای برای توسعه علمی و فرهنگی در هر جامعه ای دارد و به جرئت می توان گفت که زمینه های پیشرفت و شکوفایی هر جامعه مرهون پژوهش های بنیادین آن است و به طور یقین تصور توسعه همه جانبه بدون پژوهش، امری بیهوده و نشدنی است. روش های پژوهش، ابزار دست یابی به واقعیت هستند و هر پژوهشگر تلاش می کند تا مناسب ترین روش را انتخاب کند. هدف: در این مقاله سعی بر این است تا با نگاهی دوباره به روش شناسی در قلمروی مطالعات برنامه درسی، «روش پژوهش کیفی پایه» به عنوان رویکرد روش شناسی مغفول به پژوهشگران این حوزه معرفی و به این سؤال که چرا با وجود استفاده گسترده از این روش پژوهشی در مطالعات خارجی در حوزه آموزش، روان شناسی، مدیریت و سلامت، هنوز از این رویکرد در کنار روش های کیفی رایج (پدیدارشناسی، روایتی، موردی، نظریه داده بنیاد و قوم شناسی) در پژوهش های رشته برنامه درسی، استفاده نمی شود، پاسخ مقتضی داده شود. روش این پژوهش بررسی و مرور منابع مربوط با مراجعه به متون و منابع خاص برنامه درسی و از سوی دیگر منابع مربوط به حوزه پژوهش های کیفی بوده است. یافته ها نشان دادند که: رویکرد پژوهش کیفی پایه در میان روش های تثبیت شده و به کار گرفته شده در عرصه ی مطالعات برنامه درسی، مغفول و ناآشنا است و فهم و شناخت آن با پیچیدگی هایی مواجه است. با وجود این، امکان شناخت و کاربرد آن در پژوهش های رشته برنامه درسی وجود دارد و تلاش در این راه می تواند به بهبود و تنوع روش شناسی در رشته علمی برنامه درسی کمک کند.