آرشیو

آرشیو شماره ها:
۳۶

چکیده

از نگاه یک معتقد مذهبی، عاملیت خداوند متعال در تمام ابعاد زندگی وی حضوری پررنگ دارد که تشویق به دعا برای رسیدن به مطلوب و تضمین اجابت آن، نمودی از این حضور به شمار می رود. از این رو، یکی از مسائل بنیادینی که ذهن دین پژوهان را به خود معطوف داشته است، تحلیل رابطه میان قوانین طبیعی به عنوان اموری تخلف ناپذیر و تأثیرگذاری عواملی مانند دعا به عنوان بستر عاملیت الهی، در رفع و دفع بلایای طبیعی در نظام آفرینش است. در یک نگره، استجابت دعا با قانون علیت، امری ناسازگار و نوعی نقض قوانین حاکم بر طبیعت به شمار می رود. در مقابل، برخی بر این باورند که استجابت دعا با قوانین طبیعت تنافی نداشته و در همان مجرا قابل تحلیل است. از همین رهگذر با توجه به جایگاه دعا و تأثیر آن در نظام فکریِ برآمده از دین، تبیین صحیح استجابت دعا و تصویر رابطه آن با قوانین علیت، امری ضروری است. بر این اساس، هدف از این نوشتار که با روش تحلیلی اسنادی سامان یافته است، بررسی چگونگی تأثیر دعا در منظومه قوانین طبیعت به عنوان یکی از چالش های زندگی مؤمنانه است. یافته های این پژوهش نشان می دهد که از منظر قرآن کریم، استجابت دعا به عنوان نمودی از عاملیت الهی ارزیابی می شود؛ همان گونه که تحقق پدیده ای در اثر دعا و در پرتو تأثیرگذاری اسباب فراطبیعی بر اسباب مادی، خارج از قوانین حاکم بر طبیعت نیست.

Belief in Divine Agency and Its Non-Contradiction with the Laws Governing Nature by a Comparative Approach to Duʿāʾ (Arabic: دعاء, Supplication or Request of People from God) from the Perspective of the Holy Quran

The agency (practical faculty of Divine) of God Almighty has a strong presence in all aspects of his life from the perspective of a religious believer, which encourages Duʿāʾ (Arabic: دعاء, plural: adʿīya, أدعیه, the supplication or request of people from God) to achieve the desired and ensures its acceptance is a manifestation of this presence. Therefore, the analysis of the relationship between natural law as inviolable and the effect of factors such as prayer as the basis of Divine agency is one of the fundamental issues that has attracted the minds of religious scholars in eliminating (Arabic: رَفْع, Romanized: Rafʿ) and refusing (Arabic: دَفْع, Romanized: Dafʿ) natural disasters in the creation system. In a sense, the fulfillment of supplications to the causality is considered incompatible and a breach of the laws governing nature. On the other hand, some believe that the fulfillment of supplications does not conflict with the law of nature and can be analyzed in the same way. Therefore, it is necessary to correctly explain the fulfillment of supplications and its relationship with the causality considering the place of supplication and its impact on the intellectual system derived from religion. Accordingly, the purpose of this article, which has been organized by documentary analytical method, is to investigate how Duʿāʾ affects the system of natural law system as one of the challenges of the believer’s life. The findings of this research show that from the perspective of the Holy Quran, the fulfillment of supplications is evaluated as a manifestation of Divine agency, as the realization of a phenomenon due to supplications and in light of the effect of supernatural causes on material things is not outside the rules governing nature.

تبلیغات