تبعات شیوع امراض حیوانی: بررسی مرگ و میر احشام در ایرانِ دهه1300ش (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
بیماری های مهلک و مسری را می توان از چالش های مهم جامعه ایرانِ پیشامدرن بشمار آورد؛ فقدان زیرساخت های بهداشتی - درمانیِ مناسب و ناکارآمدی طب سنّتی، زمینه را برای شیوع بیماری های کُشنده هموار نموده و خسارات مالی و جانی هولناکی به توده مردم ایران وارد می کرد. این بیماری ها فقط مختص انسان ها نبود، بلکه بعضاً امراض حیوانی و دامی را نیز شامل می شد؛ یکی از این موارد، بروز و شیوع گسترده بیماری های طاعون و سیاه زخم در بین چارپایان اهلی بویژه گاوها طی سال های نخستین قرن14ش بود. در این مقاله، بر مبنای روش تحقیق توصیفی-تحلیلی، و با تاکید بر واکاوی داده های مجلات و اسناد مراکز آرشیوی، درصدد پاسخ به این سوال هستیم که شیوع این بیماری های مرگبار در میان گاوها از ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادی و سیاسی با چه تبعاتی همراه بود؟ یافته ها بیانگر آن است که تبعات مرگ و میر احشام در دوره مورد نظر ابعادگوناگون جامعه را دربرگرفته است؛ بروز تنگناهای معیشتی برای اقشار روستایی، تهدید بهداشت عمومی و سلامت افراد جامعه، آسیب جدّی به اقتصاد زراعی کشور، نقصان در درآمد مالیاتی دولت، صدمه به اقتصاد دامپروری، لطمه به اقتصاد تجاری و حوزه صادرات دامی، تکاپوهای نمایندگان مناطق آسیب دیده در مجلس شورای ملی، اعطای بسته های حمایتی به مردم آسیب دیده و تکاپوهای دولت برای ایجاد و گسترش زیرساخت های درمانی و بهداشتی مدرن از عواقب مرگ و میر احشام در ایرانِ آن زمان بود.Consequences of the spread of animal diseases: Livestock mortality investigation in Iran in the 1300s
Deadly and infectious diseases can be considered important challenges of pre-modern Iranian society; Such as the lack of proper health infrastructure and the inefficiency of traditional medicine paved the way for the spread of deadly diseases, and inflicted terrible financial and human losses on the Iranian people. These diseases were not limited to humans, but sometimes included animal and livestock diseases, such as one of the most common outbreaks of plague and anthrax among domestic livestock, especially cattle, which occurred during the first years of the 14th century. This article, based on the descriptive-analytical research method and with emphasis on analyzing the data of journals and documents of archival centers, has studied the consequences and results of this phenomenon and it has been dealt with from three social, economic, and political dimensions. Findings indicate that livelihood difficulties for rural areas, threats to public health and the health of people in the community, serious damage to the country's agricultural economy, loss of government tax revenue, damage to the livestock economy, damage to the commercial economy and the export of livestock inputs, Pressure on the government by the National Assembly, serious challenges and disagreements between members of parliament, the provision of support packages to the affected people by the government, and finally the government's efforts to create and expand modern medical and health infrastructure from There were consequences of cattle mortality in Iran at that time.