چالش نساجی سنتی ایران در دوره قاجار با تحولات صنعتی اروپا (1211ق. تا 1344ق.) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
انقلاب صنعتی با تغییر در شیوه تولید، در صنایع سنتی ملل تأثیرات شگرفی بر جای گذاشت. متأثر از تحولات صنعتی، نساجی ایران در چالش با تولید ماشینی قرار گرفت؛ این تحولات به تدریج سلیقه جامعه ایران قاجاری به ویژه دربار، اشراف و دیگر طبقات جامعه به استفاده از منسوجات ماشینی را نیز تغییر داد. در این دوره، متغیرهایی همچون تنوع در طرح، نقش و رنگ، کاهش قیمت در مقایسه با تولیدات دستی، تغییر سلیقه طبقات مختلف جامعه و توسعه تجارت ناشی از قدرت سیاسی و اقتصادی اروپا، به رواج و گسترش کاربرد منسوجات ماشینی و کاهش مصرف تولیدات وطنی و در نتیجه رکود در بسیاری از شاخه های نساجی داخلی انجامید. در این مقاله با روش تاریخی و شیوه ای تحلیلی و بهره مندی از منابع کتابخانه ای و با اتخاذ چارچوب نظری وابستگی، به این پرسش پاسخ داده می شود که چه عواملی در ایجاد چالش نساجی داخلی موثر بوده است؟ و نتایج آن در رکود نساجی داخلی چه میزان بوده است؟ با تکیه بر نظریه وابستگی، مؤلفه های صنعتی متأثر از قدرت سیاسی و اقتصادی اروپا، نگاه سنتی حاکم بر مناسبات و عدم توانایی در تغییر شیوه تولید و وابستگی حکومت قاجار در ایجاد چالش در نساجی و در نتیجه افول تدریجی بسیاری از شاخه های نساجی و بیکاری صنعتگران نقش داشته است. این یافته ها دلالت بر آن دارد که رها شدن از این وضعیت در گرو تغییر در شیوه تولید، قطع وابستگی به ساختار نظام سرمایه داری و توجه به الگوی توسعه درون گرا بوده است.The challenge of Iran's traditional textile during the Qajar period with European industrial developments (1211 A.H. to 1344 A.H.)
The industrial revolution, by changing the way of production, left a tremendous impact on the traditional industries of nations. Affected by industrial developments, Iran's textile industry faced a challenge with machine production; These developments gradually changed the taste of Qajar Iranian society, especially the court, nobility and other classes of the society to use machine textiles. In this period, variables such as diversity in design, pattern and color, price reduction compared to handmade products, changing tastes of different classes of society and the development of trade due to the political and economic power of Europe, led to the spread and expansion of the use of machine-made textiles and the reduction of the consumption of domestic products. and as a result stagnation in many domestic textile branches. In this article, with the historical and analytical method and the use of library resources and by adopting the theoretical framework of dependence, the question is answered that what factors have been effective in creating the domestic textile challenge? And what has been the result of domestic textile stagnation? Relying on the dependency theory, the industrial components affected by the political and economic power of Europe, the traditional view governing relations and the inability to change the production method and the dependency of the Qajar government in creating challenges in textile and as a result the gradual decline of many textile branches and the unemployment of artisans. had. These findings indicate that getting rid of this situation depends on changing the production method, breaking dependence on the structure of the capitalist system, and paying attention to the introverted development model.
تبلیغات
