بررسی میزان تعامل پذیری واحدهای همسایگی با استفاده از رویکرد صمیمیت فضایی (نمونه موردی: محدوده خیابان جهان آرا، بولوار پاسداران، شیراز)
آرشیو
چکیده
واحدهای همسایگی، تبلور کالبدی – فضایی اجتماع شهری، و نمایانگر شیوه های حضور و تعامل انسانی بر مبنای الگوی پایه سکونت اند. از این رو، شاید بتوان مهم ترین خلاء در واحدهای همسایگی امروزین شهرها را، فقدان ارتباط عمیق و تعامل مداوم دانست. از جمله ملاحظاتی که در بازسازماندهی فضاهای شهری، لازم است توجه قرار بگیرد، ابعاد اجتماعی فضا است که شامل کیفیت های فضایی انسان محور از جمله «تعامل پذیری» است. یکی از عوامل تأثیرگذار در تکوین و تقویت تعامل پذیری ، کیفیت «صمیمیت» فضایی است که خود، شامل مؤلفه ها و شاخص های گوناگونی است. آنچه در این مقاله به آن پرداخته شده، بررسی کیفیت تعامل پذیری با رویکرد صمیمیت فضایی، در محدوده خیابان جهان آرا که شامل محدوده ای با مختصات کلّی یک واحد همسایگی است. بدین منظور، مؤلفه های مؤثر در تکوین کیفیت تعامل پذیری بر اساس مبانی نظری و بازخوانی ادبیات مرتبط، استخراج گردیده و سپس، وضعیت مؤلفه های موردنظر با استفاده از پرسشنامه و مطالعات میدانی احصاء و بررسی شده است. سپس، با استفاده از روش های آماری و استفاده از آزمون همبستگی، ارتباط بین مؤلفه های مؤثر بر شکل گیری کیفیت صمیمیت فضایی و مؤلفه های کالبدی، زیست محیطی و اجتماعی محدوده مورد نظر مورد بررسی قرار گرفته است. در آخر، داده های به دست آمده، با استفاده از آزمون همبستگی اسپیرمن، مورد ارزیابی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج حاصل نشان می دهد که مؤلفه های کالبدی، اجتماعی و زیست محیطی مؤثر بر شکل گیری کیفیت صمیمیت فضایی در وضعیت نامطلوبی قرار داشته لذا می توان چنین نتیجه گیری کرد که محدوده مورد نظر در حال حاضر فاقد کیفیت صمیمت فضایی است، و در نتیجه تعامل پذیری نیز در این محدوده در ضعیت نامطلوبی قرار داشته، و لازم است به منظور تقویت تعامل پذیری اقداماتی نظیر بازطراحی فضای شهری و ارتقاء کیفیت های مرتبط با مفهوم تعامل پذیری، صورت بگیرد.Determining Degree of Sociability in Urban Neighborhoods by Using Spatial Intimacy Approach, Case Study: JahanAra District, Pasdaran Blvd., Shiraz, Iran
Neighborhood units are the spatio- physical incarnation of human interactions and relations as there is an amalgam of living in a residential area and social needs to communicate with other people. The most deficiency occurred in the neighborhoods is the lack of direct and deep interactions as people have been distanced from their previously valorized social contexts known by the conviviality and warm-heartedness between individuals. Today it has become very important to strengthen the human links between people residing in urban neighborhoods. Among all considerations must be taken in the rearrangement of public spaces, the social content has an utmost importance. It includes some humanistic spatial qualities, namely the “Sociability”. Many different factors have an impact on the emergence and the reinforcement of sociability; “Space conviviality” is one of these factors which itself has a series of indicators. This paper has explored the quality of sociability in the JahanAra District in Shiraz with an emphasis on space conviviality. ‘Jahan Ara’ District could be identified as a contemporary neighborhood unit woven around a local street dominated by residential use in the new urban fabric of Shiraz gradually built during the 1980s. As such the indicators of sociability and space conviviality have been listed out of the literature and afterwards the state of these indicators has been examined by field study and filling questioners. Finally, the gathered data have been analyzed to get the output result. The results of this research show that the quality of space conviviality is quite disappointing in the area and it’s needed to improve the environmental qualities and make a redesign of public spaces to ameliorate the sociability of the neighborhood.