چکیده

بازخوانی و بازاندیشی مفاهیم و تعاریف نهادها و روابط میان- فردی و جمعی در متون کهن فارسی با دیدگاه کشف و نقد سنت ها یکی از کارکردهای نقد اجتماعی در روزگار معاصر است. نهاد خانواده، قدیمی ترین نهادی است که کلیشه های جنسیتی از گذشته تا امروز در آن بازتولید شده است. متون منثور تعلیمی بخش مهمی از این تعاریف را در روایتی برساخته و به هم پیوسته آشکار می سازد. در این روایت ها می توان مشاهده و تحلیل کرد که مفاهیم و مناسبات میان افراد و تعاریفی که برای زن و شوهر، پدر و مادر و فرزندان و حقوق آن ها بر یکدیگر طرح می شود، در مقایسه با جهان امروز چه تفاوت های بنیادینی یافته است و چه مفاهیمی همچنان بر بستر سنت ها بازتعریف می شود. در کلیشه های جنسیتی تکرار شونده در این متون بر اساس دیدگاه سلسله مراتبی قدرت و فرهنگ پذیرفته شده آن روزگار، مردان متکفل و مخاطب« تدبیر منزل» بودند و زنان و کودکان بر اساس نقصان عقل و صغارت، تحت قیمومیت آنان بودند. روابط میان اعضای خانواده نه بر اساس «محبت» که بر اساس «وظیفه» و «قدرت» تعریف می شد و آداب و سیاست خاصی بر آن حکم فرما بود. تلاش در برقراری یک نظام از پیش تعیین شده  و یک طرفه که مجری آن مرد خانواده است، دیده می شود و برای کودکان دختر و پسر بر اساس جنسیت، پرورش و نقش های از پیش تعیین شده و متفاوتی در نظر گرفته می شود

Gender –oriented Clichés of the Family Roles in some Prosy Educational Texts

In the contemporary era, one of the functions of the social critique is to review and to rethink the concepts and definitions related to the institutions and inter – person and collective relations as reflected in old Persian texts with discovery and critical approach. Family is the oldest institution reproducing the gender clichés from the past to the present time. Prosy educational texts reveal a great deal of such definitions in a persistent and structured narrative form. In these narrations, one can see and analyze that the concepts and relations among persons and the definitions allocated to wives, husbands, fathers, mothers, children and their rights have been hugely transformed as compared to the new world, and which concepts are redefined with reference to their traditional origins. In gender-oriented clichés frequently referred to in these text and based on the power and culture pyramid, recognized at that time, men were responsible for the family livings; wives and children were under the men's guardianship due to their deficiency in reasoning and childhood. The relationship among family members were recognized not on the basis of the passion but on basis of the duty and power. A particular policy and system governed it. Under that system, the aim was the establishment of a unilateral and pre-determined system administered by men within the family. The predefined and different gender-based roles and education were seen for girls and boys

تبلیغات