نسخه شناسی «کتاب الحجّ» معاویه بن عمار در پرتوی بخش هایی تازه یاب از آن
آرشیو
چکیده
معاویه بن عمار از روات معتمد امامیه است که در طریق روایات فراوانی قرار دارد. کتب متعددی به وی منسوب است؛ از جمله کتاب الحج او مورد توجه محدثان امامی است. به نظر می رسد بخش هایی از کتاب نوادر اشعری و نیز نسخه فقه رضوی موجود نزد علامه مجلسی، در اصل، خود کتاب معاویه بن عمار یا برگرفته از آن بوده است. نوشتار پیش رو، با مقایسه میان متن عبارات، با روایات مصادر شیعه از معاویه بن عمار، و دقت در دیگر قرائن، روشن می نماید که تمام آنچه در کتاب الحج آمده است عین روایت نیست؛ بلکه گاهی برداشت معاویه بن عمار از روایات است که در قالب فتاوای او نمود یافته است؛ همچنین بسیاری از روایات او که در ظاهر توهم نقل مباشری از امام دارد، برگرفته از روایات مشایخ اوست.معاویه بن عمّار، ببلیوغرافیا، نوادر الأشعری، فقه الرّضا
معاویه بن عمّار و هو من رواه الإمامیّه الثقات یقع فی طرق روایات کثیره. وینسب إلیه العدید من الکتب. کتاب حجّه یهتمّ به المحدّثون الإمامیّون. ویبدو أنّ أجزاء من کتاب نوادر الأشعری ونسخه الفقه الرّضوی المتوفّره لدى العلّامه المجلسی کانت نفس کتاب معاویه بن عمّار أو مأخوذه منه. من الضّروری تقویم هذا الادّعاء من خلال جداول المقارنه بین نصّ العبارات وروایات المصادر الشّیعیّه من معاویه بن عمّار وغیرها من القرائن. ویدلّ تدقیق التّقریرات والشّواهد والقرائن على أنّ کلّ ما ورد فی کتاب الحجّ لیس روایه بالضبّط، بل هو أحیاناً تفسیر معاویه بن عمّار من الرّوایات معبّراً عنها بصیغه فتواه. کما أنّ العدید من روایاته الّتی یبدو وکأنّها مرویّه عن الإمام بالمباشره، مأخوذه من روایات مشایخه.
تبلیغات
