کارایی فنی، کارایی زیست محیطی و زیان اقتصادی تولید گندم دیم شهرستان اهر (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
هر چند که افزایش مصرف نهاده های زیانبار سم و کودهای شیمیایی موجب افزایش تولید محصول های کشاورزی می شود لیکن آسیب ها و زیان های زیادی به محیط زیست وارد می کند. از همین رو استفاده اصولی و کارا از منبع های تولید در فرآیند توسعه پایدار دارای اهمیت قابل توجهی می باشد. بدین ترتیب هدف این پژوهش ارزیابی کارایی فنی، کارایی زیست محیطی و عامل های موثر بر آن ها و نیز اندازه گیری خسارت (زیان) اقتصادی مصرف نهاده های زیانبار در تولید گندم دیم شهرستان اهر می باشد. برای این منظور داده های موردنیاز با تکمیل پرسشنامه از 217 کشاورز گندم کار دیم در شهرستان اهر گردآوری شد. برای دستیابی به هدف تحقیق، از برآورد یک تابع تولید ترانسلوگ مرزی تصادفی، برای محاسبه کارایی فنی و کارایی زیست محیطی استفاده شد. بنابر نتایج میانگین کارایی فنی 06/66 و کارایی زیست محیطی 36/49 درصد می باشد. ملاحظه می شود که میزان کارایی زیست محیطی کمتر از کارایی فنی بوده است. به عبارتی دیگر با افزایش مصرف نهاده های زیانبار کود و سم میزان کارایی زیست محیطی دچار کاهش می شود. از همین رو میانگین میزان خسارت ( زیان ) اقتصادی تولید هر هکتار گندم دیم 226 هزار ریال در هکتار برآورد شد. همچنین میزان سطح زیرکشت، وجود افراد دارای تحصیلات دانشگاهی و آسیب و زیان آفت از جمله عامل های تاثیرگذار بر کارایی بود. از این رو بهره مندی از تخصص و دانش افراد و رویارویی بهنگام با آسیب و زیان آفت می تواند میزان کارایی را بهبود بخشد. نظر به اینکه استفاده از سم ها و کود های شیمیایی ضمن آلوده کردن محصول، آسیب و زیان زیست محیطی قابل توجهی برجای می گذارد، لذا توصیه می شود در راستای اقتصادی تر کردن فرآیند تولید محصول هرچه بیشتر نسبت به ترویج روش های جایگزین، مبارزه شیمیایی اقدام شود.Technical efficiency, environmental efficiency and economic losses of rainfed wheat production in Ahar county
Introduction: Therefore, the efficient use of production resources in the process of sustainable development is of considerable importance. Thus, this study was conducted to evaluate the technical efficiency, environmental efficiency and the factors affecting them, as well as to measure the economic loss of using detrimental inputs in rainfed wheat production in Ahar county. Materials and Methods: In this study, pesticide and fertilizer inputs were considered as environmentally detrimental inputs in rainfed wheat production, and technical and environmental efficiency were estimated separately. Therefore, it was estimated from a stochastic frontier Translog function using data related to 217 rainfed wheat farmers in Ahar county in the crop year of 2020-2022 to evaluate the technical efficiency and environmental efficiency of production. Results and discussion: Based on the results of inputs of tractor, seeds and manure and detrimental factors of pesticides and fertilizers had a significant effect on wheat production. The results of the technical and environmental efficiency showed that the quantity of environmental efficiency was lower than technical efficiency. With the increase in the use of detrimental inputs, fertilizer and pesticides, the production of environmental efficiency decreases. Based on the average technical efficiency of 66/06 and environmental efficiency of 49/36%, it is possible to increase both efficiency. In other words, by destroying inefficiency, farmers can increase their production by 34% with the same inputs. Suggestion: According to the results, the amount of land, family members with high education and pest damage were factors affecting the efficiency, therefore benefiting from the agriculture science and knowledge and timely dealing with pest damage can improve the efficiency. Considering that the use of pesticides and fertilizers while Pollution the product leaves significant environmental damage, therefore, in order to make the product production process as economical as possible, instead of promoting alternative methods, chemical control, biological and integrated pest control should be carried out.