بازشناسی طرح ها و نقوش بادگیرها و بازشوها در معماری بومی بستک (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
این پژوهش با رویکرد نوآورانه، اقدام به بازشناسی طرح ها و نقوش به کاررفته در بادگیرها و بازشوهای بافت قدیم شهرستان بستک نموده است تا نشان دهد معماران و کاربران بناهای بومی، چگونه توانسته اند با بهره گیری و ترکیب هندسه های مختلف به الگوهایی زیبا به عنوان میراثی از گذشتگانمان در گستره بافت سنتی دست یابند. هدف پژوهش حاضر، شناخت، تحلیل و بررسی میزان فراوانی فرم های تزیینی به کاررفته در عناصر تهویه طبیعی (بادگیرها و بازشوها) در بناهای بومی شهرستان بستک است. روش انجام پژوهش، توصیفی- تحلیلی و جمع آوری اطلاعات آن از طریق مطالعات کتابخانه ای و میدانی (مشاهده و مصاحبه) است که با نمونه گیری غیرتصادفی (هدفمند) از 97 بنای سنتی با قدمت بیش از هفتاد سال و مصاحبه با کاربران این ابنیه به انجام رسیده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که نوع فرم های تزیینی به کاررفته در بین عناصر تهویه طبیعی، به سلیقه، انتخاب و شرایط مالی صاحب خانه بستگی داشته است. این گونه تزییناتِ طبیعت گرا (شامل نقوش هندسی، گیاهی و حیوانی)، در بادگیرها عموماً در فواصل بین بالاترین قسمت دهانه ورودی بادگیر، ساقه و تاج مورد استفاده قرار می گرفتند و در بازشوها، به صورت مشبکی با نقوش مختلف (هندسی و گیاهی) و در بالای پنجره ها و درب ها اجرا می شدند. کاربرد این تزیینات روی دهانه پنجره ها به عنوان نماد معماری بومی در بین بناهای سنتی مورد استفاده قرار می گرفت و امروزه طراحان معمار و شهرساز می توانند با شناخت کامل این الگوهای جلوه گر زیبایی در معماری بناها و زیبایی بخش بافت شهری، به همراه تکنولوژی های جدید، آن ها را در طراحی ها و ایده پردازی های خود مورد استفاده قرار دهند.Recognition of Designs and Motifs of Architectural Windcatchers and Openings Native to City of Bastak
This research has tried to recognize the designs and motifs used in windcatchers and openings of the old texture of Bastak in an innovative approach in order to show how the architects and residents of old buildings are able to use and combine different geometric patterns into beautiful formats, as a legacy left from their ancestors. The purpose of the present research is to identify, analyze, and investigate the frequency of decorative forms used in natural ventilation elements (windcatchers and openings) among the local buildings of Bastak. The data were collected through library and field studies (field observations and imaging) in a descriptive-analytical way with a non-random (targeted) sampling and interviews with 97 users of traditional buildings. These buildings mostly dated back to more than seventy years ago. The results obtained from this research showed that the type of decorative forms used among the elements of natural ventilation depended on the taste, choice, and financial status of home owners. Such naturalistic decorations (including geometric patterns, plants, and animal motifs) are generally located in different places. In windcatchers, they are in space between the highest part of the indentation of the mouth, the highest part of the mouth of the windcatchers entrance, the stem, and the crown. In openings, these patterns are seen in a mesh pattern with different patterns (geometric and plant ones), above the windows, and above doors. The execution on the openings of these windows was used as a symbol of native architecture in traditional buildings. Today, through understanding the aesthetic values of these patterns, architects and urban planners can use them in their designs as a part of urban fabric along with new technologies.
تبلیغات
