تأثیر نحوه انجام رفتار منجر به قتل در عمدی بودن قتل (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
مطابق بند الف ماده290 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392، چنانچه فردی با انجام کاری قصد کشتن کسی را داشته و قتل هم در عمل اتفاق بیافتد، نوع وسیله یا نحوه ی رفتار ارتکابی در تحقق قتل، نقشی نداشته و قتل، عمدی محسوب می شود. مبنای فقهی ماده مزبور رأی مشهور فقهاست. در مقابل رأی مشهور، جمهور فقهای اهل تسنن و برخی از فقیهان امامیه معتقدند اگر وسیله یا رفتار ارتکابی نوعاً کشنده نباشد، چنین قتلی عمدی محسوب نشده و شبه عمد می باشد. مقاله حاضر به تشریح دو دیدگاه بالا و ذکر ادله ایشان پرداخته و به روش فقهی- اجتهادی بر ترجیح نظر غیرمشهور استدلال کرده و پیشنهاد اصلاح بند الف ماده 290 را داده است که با عنایت به کاستن از موارد قصاص و اعدام، اقدامی شایسته می باشد. براساس دستاوردهای مقاله اگر قاتل در رفتار خود عامد بوده و قتل هم اتفاق بیفتد، چنین قتلی در صورتی عمدی است که وسیله یا رفتار ارتکابی نوعاً کشنده باشد و در غیر این صورت قتل شبه عمدی خواهد بود،The Effect of the Conduct Leading to Murder on the Intentionality of the Murder
According to clause A of Article 290 of the Islamic Penal Code adopted in 1392 sh/ 2013, if a person intends to kill someone by doing something and the murder occurs in practice, the type of means or behavior committed has no role in the murder, and the murder is considered intentional and subject to retribution. The jurisprudential basis of this legal article is the well-known opinion of jurists. However, some other Imami jurists believe that if the means or behavior committed is not typically lethal, such a murder is not considered intentional and is quasi-intentional. The present article describes the above two views and mentions the relevant arguments and argues in a legal-discretionary ( fiqhī-ijtahādī ) procedure on the preference of the unpopular opinion. As a result, if the killer is intentional in his behavior and the murder takes place, such a murder would be considered intentional if the means or behavior committed is typically fatal, otherwise, the murder would be quasi-intentional, even if there is a tangible causal relationship between the perpetrator's behavior and the result achieved.
تبلیغات
