تحلیل گفتمان انتقادی و تئوری نورمن کلاف در تمهیدات عین القضات همدانی (مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
درجه علمی: علمی-پژوهشی (دانشگاه آزاد)
آرشیو
چکیده
عین القضات همدانی با نام کامل عبدالله بن محمد بن علی میانجی همدانی (۵۲۵–۴۹۲ ه. ق) یکی از مشهورترین عارفانی است که آثار گوناگونی از او در زمینه های عرفان، فلسفه و دین به زبان های فارسی و عربی برجای مانده است. تمهیدات، یکی از مهم ترین آثار فارسی اوست که گذشته از اهمیّتی که در عرفان دارد، از نظر نثر شاعرانه، شایان توجه است. همدانی این اثر را با هدف جلوگیری از گمراهی مریدان و سالکان از مسیر درست عرفان و تصوّف نوشته است، با دقت و کنکاش بیشتر و استفاده از روش های نوین علمی مانند تحلیل گفتمان انتقادی، واضح و مبرهن است که این اثر، فقط برای راهنمایی و هدایت مریدان و سالکان نوشته نشده است، بلکه ادامه گفتمانی هست که از یک قرن پیش با پیشگامی عارفانی مانند بایزید بسطامی و حسین منصور حلاج در تقابل با گفتمان حاکم، شکل گرفته بود؛ نکته ای که گویا تاکنون از این منظر بدان نگریسته نشده است. لذا نگارنده در این پژوهش به شیوه توصیفی- تحلیلی و با تکیه بر چارچوب نظری تحلیل گفتمان انتقادی و تئوری نورمن کلاف و با ابزار کتابخانه ای کوشیده است منظومه فکری عین القضات را در تقابل با سیاست حاکم آشکار سازد. نتیجه پژوهش حاکی از آن است که تمهیدات، یک اثر کاملاً دینی و عقیدتی برای مشروعیت بخشیدن به اندیشه های عرفانی است که بیشتر در پی استوار ساختن پادگفتمان عرفان مبارز در برابر اندیشه های قدرت حاکم با محوریّت شبه عقیدتی و ایدئولوژیک است.Critical Discourse Analysis in Ain al-Qudat Tamhidat Based on Norman Clough Theory
Ain al-Qudat Hamedani with the full name of Abdullah bin Muhammad bin Ali Mianji Hamedani (525-492 AH) is one of the most famous mystics who has left various works in the fields of mysticism, philosophy and religion in Persian and Arabic. Preparations is one of his most important Persian works, which, in addition to its importance in mysticism, is noteworthy in terms of poetic prose. Hamedani has written this work with the aim of preventing the followers and seekers from going astray from the right path of mysticism and Sufism. Disciples and seekers are not written, but are a continuation of a discourse that was formed a century ago with the initiative of mystics such as Bayazid Bastami and Hossein Mansour Hallaj in opposition to the ruling discourse; A point that seems to have not been viewed from this perspective so far. Therefore, in this research, the author has tried to reveal the intellectual system of the same Ain al-Qudat in opposition to the prevailing politics in a descriptive-analytical manner, relying on the theoretical framework of critical discourse analysis and Norman Colafe's theory, and with library tools. The result of the research indicates that the preparations are a purely religious and ideological work to legitimize mystical ideas, which seeks to strengthen the counter-discourse of militant mysticism against the ideas of the ruling power with quasi-ideological and ideological centrality.
تبلیغات
