نقد ترجمه ساخت اطلاعی نشان دار در رمان های نجیب محفوظ (مطالعه موردی: رمان های «الشحاذ» و «الطریق») (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
عدول از چینش واژگانی معمول در هر زبانی، ساخت هایی با عنوان ساخت های اطلاعی نشان دار را رقم می زند. ساخت های نشان دار معانی کاربردشناختی و نقش ارتباطی در گفتمان دارند. از آنجایی که ترجمه کنشی ارتباطی است، اهتمام به این ساخت ها به منظور برقراری تعادل کاربردشناختی و ارتباطی میان گفتمان مبدأ و مقصد ضروری می نماید. در این پژوهش پس از بررسی مبانی نظری ساخت اطلاع و فرآیند مبتداسازی که جزء مهم ترین ساخت های اطلاعی نشان دار است به شیوه توصیفی- تحلیلی به هفت نمونه ترجمه فارسی از رمان های «الشحاذ» و «الطریق» از نجیب محفوظ، نویسنده سرشناس مصری و برنده جایزه نوبل ادبی 1988، پرداخته شده است. رمان «الشحاذ» را محمد دهقانی با عنوان «گدا» و رمان «الطریق» را محمدرضا مرعشی پور با عنوان «راه» به فارسی برگردان کرده است. در آثار نجیب محفوظ و ازجمله دو رمان یادشده عدول از چینش واژگانی معمول ساخت های اطلاعی نشان داری را رقم زده است که انتقال صحیح آن ها به همان صورت نشان دار به منظور بیان مقصود نویسنده ضروری می نماید. نتایج حاصل شده از این پژوهش نشان داده است که مترجمان اغلب با شم زبانی خود به ترجمه پرداخته و در نتیجه ساخت های نشان دار را به صورت بی نشان برگردان کرده اند. این امر سبب شده است بخشی از معنای مدنظر نویسنده بیان نشده و تعادل ارتباطی و نقشی میان دو گفتمان حاصل نشود.Criticism of the Translation of the Marked Informational Structure in Najib Mahfouz's Novels (Case study: the novels "Al-Shahaz" and "Al-Tariq")
Deviation from the usual lexical arrangement in any language creates constructions called marked informational constructions. Marked constructions have pragmatic meanings and a communicative role in the discourse, and since translation is a communicative act, it is necessary to pay attention to these constructions in order to establish a pragmatic and communicative balance between the discourse of source and target. In this research, after examining the theoretical foundations of information construction and the initiation process, which is one of the most important information constructions, seven examples of Persian translations of the novels "Al-Shahaz" and "Al-Tariq" by Naguib Mahfouz, a famous Egyptian writer who won the Nobel Prize for Literature in 1988, are shown in a descriptive-analytical manner. The novel "Al-Shahaz" was translated into Farsi by Mohammad Dehghani under the title "Gada" and the novel "Al-Tariq" by Mohammad Reza Marashipour under the title "Rah". In the works of Najib Mahfouz, including the two mentioned novels, deviations from the usual lexical arrangement have marked informative constructions of signs, which make their correct transmission in the same signified form necessary to express the author's intention. The results obtained from this research have shown that the translators often translated with their own linguistic symbols and as a result, they translated the marked constructions in an unmarked form. This has caused a part of the meaning intended by the author to not be expressed, and the communication and role balance between the two discourses has not been achieved.