آسیب شناسی پدیده اسکان در رکود بافت جل اسب عشایر قشقایی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
«جل» بافته ا ی پوششی و زینتی در جوامع ایلی و عشایری برای اسب است. این دست بافته به دلیل اهمیت نقش اسب به عنوان راهوار و همراهی این حیوان، همیشه با کیفیت مطلوب در بین ایلات و عشایر تولید شده است. این مسئله که به تبع پدیده اسکان عشایر تولید جل اسب کاهش و با رکود بافت مواجه گردید، سبب از دست رفتن یکی از شواهد هویت بومی فرهنگی جامعه عشایری و به فراموشی رفتن دامنه دانش دست بافته های عشایری است. این پژوهش با هدف آسیب شناسی پدیده اسکان در رکود بافت جل اسب های عشایر قشقایی انجام شد. حفظ میراث دانش این دست بافته در تجلی هویت زندگی ایلی عشایری اهمیت دارد. اینکه عوامل محیطی حاصل از اسکان بر رکود تولید جل اسب چه بوده و مهم ترین عامل کاهش و رکود بافت جل اسب چیست، پرسش های مطرح شده این پژوهش است. گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و میدانی و روش تحقیق توصیفی تحلیلی است. در گام نخست با استفاده از گفت وگو و مصاحبه آزاد و نظرسنجی از کارشناسان فن عوامل مربوط شناسایی شد. در گام دوم، مؤلفه های به دست آمده در قالب پرسشنامه تدوین گردید و سپس با توزیع پرسشنامه و به دست آوردن داده های اولیه در راستای اهداف پژوهش و پاسخ به پرسش های مطرح شده تحلیل و بررسی انجام شد. جامعه آماری 129 نفر از تولیدکنندگان فرش و بافندگان عشایر قشقایی در استان فارس است. نتایج نشان می دهد کاهش بافت جل با کاهش کاربرد آن رابطه مستقیم دارد و از سیزده عامل شناسایی شده در نقش مهم ترین عامل کاهش و رکود بافت، عامل تکنولوژی است که با جایگزینی وسایل نقلیه به جای اسب است.The Pathological Analysis of Settlement Phenomenon in Jol weaving stagnation in Qashqai nomads
"Jol" (manta) is a covering and ornamental fabric for horses in tribal and nomadic communities. This hand-woven fabric has always been produced with the desired quality among the tribes and nomads because of the importance of the role of the horse as a guide and human companion. Due to the phenomenon of nomadic settlement, the production of Jol fell and caused a stagnation of weaving, leading to the loss of one of the evidences of the indigenous cultural identity of the nomadic community and neglecting the knowledge domain of nomadic hand-woven fabrics. This study was conducted with the aim of pathological analysis of the settlement phenomenon in the stagnation of Jol weaving of Qashqai nomads. Preserving the legacy of knowledge of the above-mentioned hand-woven fabric has considerable importance in manifesting the identity of nomadic tribal life. In the present study, the environmental factors resulting from the settlement leading to the stagnation of Jol production as well as the most important factor in reducing and stagnation of Jol were investigated. Data collection has been in the form of library and field and also the research method has been descriptive-analytical. In the first step, the relevant factors were identified using free conversation and interviews and surveys of technical experts. In the second step, the obtained components were compiled in the form of a questionnaire. Then the research questions were answered by distributing the questionnaire and obtaining primary data which was in line with the research objectives. The statistical population included 129 carpet producers and weavers of Qashqai tribes in Fars province. Results showed that the reduction of Jol weaving is directly related to the reduction of its use. Moreover, technology among thirteen identified factors played the most important role in reduction of Jol weaving. Indeed, technology is now preferred as replacement for horse.
تبلیغات
