واکاوی جرایم سه گانه (تصرّف عدوانی، مزاحمت و ممانعت از حق) در پرتو تفاسیر پراکنده محاکم دادگستری (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
در حال حاضر جرایم سه گانه (تصرّف عدوانی، مزاحمت و ممانعت از حق) در ماده 690 کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی مصوب 1375 جرم انگاری شده است. در این ماده، قانونگذار با ضمانت اجرای کیفری به دنبال حمایت از دعاوی سه گانه تصرّف مشتمل بر تصرّف عدوانی، مزاحمت و ممانعت از حق می باشد؛ اما عبارت «... و املاک متعلق به دولت ... یا اشخاص حقیقی یا حقوقی به منظور تصرّف ... مبادرت نماید» در ماده فوق الذکر، موجب تفاسیر مختلفی در رویه قضایی گردید. در این جستار با استفاده از روش تحلیل مضمونی (تماتیک) آرای محاکم کیفری دراین خصوص بررسی و در قالب چهارگونه تفسیر الگویابی شد. محور اصلی اختلاف تفاسیر قضایی، بر پایه شرطیت یا عدم شرطیت دو رکن «تصرّف» و یا «مالکیت» قرار دارد. نقد تفاسیر پراکنده قضایی بر پایه چگونگی تفسیر لفظی از معنای واژه «تعلق» و نیز مبانی حقوقی حمایت قانونگذار از نهاد «تصرّف» استوار شده است. در نوشتار حاضر دیدگاهی مبتنی بر شرطیت ارکان سه گانه تصرّف عدوانی به همراه شرط مشروع بودن تصرّف به عنوان انگاره جدیدی از ارکان مادی جرم تصرّف عدوانی ارائه می گردد. این دیدگاه، تصرّف عدوانی کیفری را جدا از خاستگاه آن در آیین دادرسی مدنی نمی داند اما درعین حال برای برخورداری از امتیاز بیشینه ضمانت اجرای کیفری باید مشروع بودن تصرّف شاکی بر اساس انواع تعلق قانونی بین اشخاص و املاک احراز گردد. با واکاوی جرم تصرّف عدوانی در انگاره جدید، راهکار حل تعدادی از مسائل قضایی ارائه و نسبت جرم تصرّف عدوانی با جرم مزاحمت و ممانعت از حق بازتعریف می شود.Investigating the Triple Crimes (Deforce, Obstruction and Harassment) of the Right in the light of the Difference Interpretations of the Courts
Currently, the triple crimes (deforce, obstruction and harassment) criminalized in the Article 690 of the fifth Book of the Islamic Penal Code adopted in 1375. In this article, the legislature, by guaranteeing the criminal enforcement, seeks to protect the three claims of possession, including deforce, harassment and obstruction of the right. But the phrase “... and the property belonging to the government or natural or legal persons for the purpose of seizing.” The above-mentioned article caused various interpretations in the judicial procedure. In this paper, by using the thematic analysis method, the opinions of criminal courts in this regard are examined and it was modeled in the form of four interpretations. The main axis of the difference in judicial interpretations, the two pillars of “possession” or “ownership” are based on the conditionality or non-conditionality. The critique of scattered judicial interpretations is based on how the literal interpretation of the meaning of the word “belonging” as well as the legal basis of the legislature's support for the institution of “possession”. In the present article, a view based on the condition of the three pillars of aggressive possession along with the condition that the possession is legitimate is presented as a new idea of the material elements of the crime of aggressive possession. This view does not separate criminal aggression from its origin in civil proceedings, but at the same time, in order to enjoy the maximum guarantee of criminal enforcement, the legitimacy of the plaintiff's seizure must be established on the basis of the types of legal affiliation between persons and property. By analyzing the crime of aggressive possession in the new idea, the solution of a number of judicial issues is presented and the relation of the crime of aggressive possession with the crime of harassment and obstruction of the right is redefined.
تبلیغات
