چکیده

مسئله جمع و تدوین قرآن از صدر اسلام تاکنون، میان مسلمانان معرکه آراء بوده و در کتب تفسیری و روایی معتبر شیعه و اهل سنت از این مبحث، سخن به میان آمده است.اهمیت بررسی بحث مورد نظر به طور عام، از این روست که برخی از افراد و گروه ها، کیفیت جمع آوری قرآن را دستاویزی برای اثبات تحریف شدن مصحف قرار داده و از آن سوء استفاده کرده اند.این مقاله با استفاده از شیوه توصیف و تحلیل، آرای علامه طباطبایی و آیت الله جوادی آملی را در حوزه کیفیت و زمان جمع آوری مصحف شریف بررسی نموده است. نتایج این بازخوانی این است علامه در زمینه جمع و تدوین قرآن، بر جریان تاریخی همچون جمع قرآن توسط زید و به دستور ابوبکر استناد می کند و در مجموع، جمع قرآن را به نوعی در سه مرحله می دانند: 1. در زمان حیات پیامبر|؛ 2. بعد از رحلت حضرت و توسط امام علی×؛ 3. در دوران حکومت عثمان، ولی آیت الله جوادی با دلایلی این گونه روایات و جریانات را رد می نماید و با ذکر این مرحله جمع قرآن را در عهد رسول خدا| عنوان می کند و دو مرحله دیگر را با توجیهات فراوانی، نمی پذیرد.

تبلیغات