چکیده

اصحاب صفّه تهیدستانى بودند که به صفّه مسجدالنبى پناه برده، مورد توجه ویژه رسول‏خدا صلى‏الله‏علیه‏و‏آله بودند. بنابر مشهور، پدید آمدن صفّه در پى افزایش کسانى بود که توانایى اداره زندگى و گذران امور خویش را نداشتند یا تمایل داشتند اوقاتى را در مسجدالنبى سپرى کنند. در شأن اصحاب صفّه آیه نازل شده و باعث افتخار آنان بود و حتى پس از بر چیده شدن صفّه نیز براى آنان امتیاز محسوب مى‏شد. تعداد اصحاب صفّه به دلایل مختلفى کم و زیاد مى‏شد. برخلاف مشهور گویا صفّه در داخل مسجد قرار نداشته، بلکه در جوار مسجد واقع شده بود. به نظر مى‏رسد اصحاب صفّه در برخى اوقات، اشتغالات و درآمدهایى داشته‏اند، اما از مهم‏ترین مشغله‏هاى آنان تعلیم قرآن و عبادت بوده است. اهل صفّه رزمندگان همیشه آماده نیروهاى اسلام بوده و خود را به شرکت در غزوات پیامبر صلى‏الله‏علیه‏و‏آله ملزم کرده بودند. با پیشروى اسلام و فتوحات اسلامى و از میان رفتن نیاز مالى اهل صفّه ظاهرا موضوع اهل صفّه نیز از میان رفت. گرچه ممکن است محل صفّه تا دوره‏هاى بعد پابرجا بوده باشد، اما وجود اهل صفّه در زمان‏هاى بعد بعید مى‏نماید. امتیاز اهل صفّه و شاید حالات برخى از آنان انگیزه‏اى براى ادعاى ارتباط صوفیان با اهل صفّه شده است، اما چنین دیدگاهى مورد پذیرش همگان نبوده و درست به نظر نمى‏آید.

تبلیغات