شکل گیری گروه های بنیادگرای اسلامی مانند القاعده، طالبان، داعش ، جبهه النصره در خاورمیانه به شکلی اساسی بر روندهای سیاسی این منطقه تاثیر گذاشته و این تاثیر گذاری علاوه بر ابعاد داخلی دولت ها، در سطح ژئوپولیتیک منطقه ای نیز قابل مشاهده است. در واقع، گروه های بنیاد گرا با توسعه فعالیت خویش در گسترده قلمروی سرزمینی خاورمیانه، معادلات سیاسی و ژئوپلیتیکی جدیدی در منطقه به وجود آوردند. پدیده بنیادگرایی اسلامی در خاورمیانه که در قالب فعالیت های گروه های افراطی- تروریستی نمود پیدا کرده، یکی از مشخصه های بارز پویش های امنیتی در خاور میانه محسوب می شود. اما علی رغم اینکه این گروه ها در یک رویکرد کلی تحت عنوان جریان بنیاد گرایی مورد بررسی قرار گرفته اند، در کنار شباهت های ایدئولوژیکی، تفاوت میان گروه های افراطی در ابعاد سیاسی به چشم میخورد. سوال محوری این پژوهش بر این مبنا است که، وجوه اشتراک و افتراق گروه های بنیادگرای طالبان، القاعده، داعش، جبهه النصره و جیش الاسلام در خاورمیانه کدامند و تاثیر آن بر امنیت ملی ایران چیست؟ یافته های این پژوهش نشان می دهد مهمترین وجوه اشتراک این گروه ها در مولفه مذهبی ایدئولوژیکی، و تفاوت های آنها نیز در مولفه های سیاسی می باشد. و مهمترین تاثیرات این گروه های تروریستی بر امنیت ملی ایران تهدید عمق استراتژیک ایران، فراهم کردن بستر مداخله سیاسی و نظامی قدرت ها ی فرامنطقه ای، تضعیف در حاکمیت و شکاف در محور مقاومت، رقابت گفتمانی بین شیعه و سنی، به هم خوردن موازنه به نفع رقبای منطقه ای ایران مد نظر حامیان این گروههای تروریستی بوده است. پژوهش حاضر از روش مطالعه تطبیقی یا مقایسه ای با استفاده روش کتابخانه ای و اسنادی، کتب مربوطه، نشریات و مطبوعات، مقاله ها و مجلات، سایت های اینترنتی به کار گرفته شده و در تهیه نقشه از نرم افزار GIS استفاده شده است
