روش صحیح حفظ قرآن کریم
آرشیو
چکیده
متن
برنامهی حفظ در این مرحله از سورهی «مؤمنون» آغاز خواهد شد. برای این مرحله، سورهی «مؤمنون»، سورهی «نور» تا آیهی40 و 20 آیه از اول سورهی «فرقان» را در نظر گرفتهایم. بقیهی آیات سورهی نور در مرحلهی بعد قرار خواهد گرفت. دلیل تقسیمبندی آیات این سوره به دو بخش نیز در همین مقاله بیان خواهد شد.
از زمان دریافت نشریه، حفظ سورهی مؤمنون باید آغاز شود. اگر هر روز 5آیه حفظ شود، حفظ این سوره، در24 روز به پایان خواهد رسید. پس از پایان حفظ سورهی مؤمنون بهتر است 3تا5 روز، حفظ آیات را قطع کنید و وقت اختصاص یافته به حفظ قرآن را برای تکرار آیات همین سوره و آیات سور ههای قبلی به کار بندید. اگر در مواردی، از حفظ 5 آیه در روز عقب افتادهاید، در این چند روز باقی مانده، آن را جبران و تکمیل کنید.
پس از این چند روز فاصله، حفظ سورهی نور را آغاز کنید تا در 12تا15 روز به آیهی 40 برسید. پس از سه روز درنگ در حفظ آیات و تکرار آیات حفظ شدهی همین سوره و سورهی مؤمنون، حفظ سورهی فرقان باید آغاز شود که در طول 5 روز به آیهی 20 این سوره میرسید. در این قسمت، حفظ آیات در این مرحله به پایان میرسد .
دلیل تقسیمبندیسوره به دو یا چند بخش
در برنامهی حفظ سورههای طولانی به ویژه سوره هایی که آیات آن نیز طولانی است، باید سوره به دو یا چند قسمت تقسیم گردد و برنامهی حفظ پس از فاصله ای کوتاه از سر گرفته شود. هدف از این کار، حفظ اشتیاق لازم برای حفظ آیات یک سوره و پیشگیری از خستگی ناشی از درنگ و یکنواختی در حفظ یک سوره است. بدین ترتیب، حلاوت حفظ آیات یک سوره بیشتر میشود.
گفتنی است چون شماری از آیات سورهی نور از آیات دیگر این سوره و آیات سورههای حفظ شدهی قبلی، طولانیتر هستند، حفظ یکنواخت 5 آیه در یک روز اندکی مشکل ایجاد خواهد کرد. بنابراین، بهتر است حفظ 5 آیه در دو روز انجام گیرد. از آنجا که بعضیها فراغت و قدرت روحی بیشتری برای حفظ دارند، حفظ 40 آیه از اول سوره را در زمانی بین 12 تا 15 روز تعیین کردیم.
برنامهی تکرار سورههای پیشین
آیات سوره هایی که در برنامهی حفظ مرحلهی جدید قرار میگیرند، باید زیاد تکرار شوند، ولی سوره هایی که در مراحل قبلی قرار گرفته بودند، به تکرار کمتری نیاز دارند. برای نمونه، کسی که بر اساس این برنامه، سرگرم حفظ سورهی مؤمنون است، باید آیات اول سوره را هر روز یا یک روز در میان تکرارکند تا سوره به طورکامل در ذهنش جای بگیرد. تکرار آیات باید همیشه وپیوسته صورت گیرد.
تکرار سورههای قبلی متناسب با فاصلهی زمانی میان حفظ و زمان تکرار خواهد بود. برای مثال، در برنامهی تکرار این مرحله، سورههای انبیا و حج نیاز به تکرار بیشتری پیدا خواهند کرد تا سورههای کهف، مریم و طه. به همین ترتیب، این سه سوره نیاز بیشتری به تکرار خواهند داشت تا سورههای جزء 29 و30 که زمان حفظ آنها فاصلهی بیشتری پیدا کرده است و در نتیجه بارها تکرار شدهاند.با این توضیح، تناسبی تقریبی در زمینهی تکرار سورههای قبلی و زمان حفظ آنها در این روش ایجاد میشود. در هر صورت، تکرار سورهها در این مرحله باید به صورت زیر انجام گیرد:
هفتهی اول ـ سورههای انبیا و حج سه مرتبه تکرار شود. روز اول، سورهی انبیاء و روز دوم، سورهی حج و به همین ترتیب، روز سوم باز سورهی انبیا و روز چهارم، سوره حج. بدینگونه در یک هفته هر یک از دو سوره، سه مرتبه تکرار خواهد شد.
هفتهی دوم ـ هر روز یکی از سه سورهی کهف، مریم و طه تکرار شود و همین طور در سه روز بعدی ادامه یابد تا این سورهها در یک هفته، دو مرتبه تکرار شوند.
هفتهی سوم ـ یک مرتبه سورههای انبیا و حج و نصف جزء سیام تکرار شود.
هفتهی چهارم ـ سورههای کهف، مریم، طه و نصف دوم جزء سیام تکرار شود.
هفتهی پنجم ـ یک مرتبه سورههای انبیا، حج و نصف دیگر جزء 29 تکرار شود.
هفتهی ششم ـ یک مرتبه سورههای کهف، مریم، طه و نصف جزء 29 تکرارشود.
هفتههای هفتم و هشتم ـ سورهی مؤمنون و40 آیهی سورهی نور تکرار شود.
برنامهی حفظ فوق العاده
همانگونه که پیشتر گفته شد، این برنامه متناسب با وقت و استعداد و علاقهی افراد به طور
متوسط در نظر گرفته شده است و به طور طبیعی، گروهی که فرصت و اشتیاق بیشتری برای این کار دارند و میخواهند این مسیر را سریعتر پیمایند، باید به برنامهی فوق العاده روی بیاورند.
برنامهی فوق العاده باید با محاسبههای دقیق انجام گیرد تا نظم برنامهی حفظ از بین نرود. در شمارههای بعد، برنامهی فوق العاده به طور منظم تعیین و تعریف خواهد شد، ولی در این مرحله به صورت آزمایشی، سورهای برای حفظ فوق العاده پیشنهاد میشود تا افراد توان خود را ارزیابی کنند و با آمادگی بیشتری وارد برنامهای فوق العاده شوند.
در این مرحله، حفظ سورهی «واقعه» را در نظر گرفتهایم. اگر این سوره را حفظ کردهاید، سورههای دیگری که در مناسبتهای خاص، قرائت آنها بیشتر سفارش شده است، مانند: سورههای انسان، الرحمن، جمعه، یس و… را انتخاب کنید.
به خواست خداوند، از شمارهی بعد، روش توجه به نکتهها و معانی آیات حفظ شده را پیخواهیم گرفت. این معانی به عنوان آغاز مطالعه در نکات تفسیری آیات و به کار بستن روش صحیح تفسیر قرآن است. مباحث مربوط به معانی آیات، بررسی معانی دقیق آیات را دربرخواهدگرفت تا روابط میان آیات کشف شود.
از زمان دریافت نشریه، حفظ سورهی مؤمنون باید آغاز شود. اگر هر روز 5آیه حفظ شود، حفظ این سوره، در24 روز به پایان خواهد رسید. پس از پایان حفظ سورهی مؤمنون بهتر است 3تا5 روز، حفظ آیات را قطع کنید و وقت اختصاص یافته به حفظ قرآن را برای تکرار آیات همین سوره و آیات سور ههای قبلی به کار بندید. اگر در مواردی، از حفظ 5 آیه در روز عقب افتادهاید، در این چند روز باقی مانده، آن را جبران و تکمیل کنید.
پس از این چند روز فاصله، حفظ سورهی نور را آغاز کنید تا در 12تا15 روز به آیهی 40 برسید. پس از سه روز درنگ در حفظ آیات و تکرار آیات حفظ شدهی همین سوره و سورهی مؤمنون، حفظ سورهی فرقان باید آغاز شود که در طول 5 روز به آیهی 20 این سوره میرسید. در این قسمت، حفظ آیات در این مرحله به پایان میرسد .
دلیل تقسیمبندیسوره به دو یا چند بخش
در برنامهی حفظ سورههای طولانی به ویژه سوره هایی که آیات آن نیز طولانی است، باید سوره به دو یا چند قسمت تقسیم گردد و برنامهی حفظ پس از فاصله ای کوتاه از سر گرفته شود. هدف از این کار، حفظ اشتیاق لازم برای حفظ آیات یک سوره و پیشگیری از خستگی ناشی از درنگ و یکنواختی در حفظ یک سوره است. بدین ترتیب، حلاوت حفظ آیات یک سوره بیشتر میشود.
گفتنی است چون شماری از آیات سورهی نور از آیات دیگر این سوره و آیات سورههای حفظ شدهی قبلی، طولانیتر هستند، حفظ یکنواخت 5 آیه در یک روز اندکی مشکل ایجاد خواهد کرد. بنابراین، بهتر است حفظ 5 آیه در دو روز انجام گیرد. از آنجا که بعضیها فراغت و قدرت روحی بیشتری برای حفظ دارند، حفظ 40 آیه از اول سوره را در زمانی بین 12 تا 15 روز تعیین کردیم.
برنامهی تکرار سورههای پیشین
آیات سوره هایی که در برنامهی حفظ مرحلهی جدید قرار میگیرند، باید زیاد تکرار شوند، ولی سوره هایی که در مراحل قبلی قرار گرفته بودند، به تکرار کمتری نیاز دارند. برای نمونه، کسی که بر اساس این برنامه، سرگرم حفظ سورهی مؤمنون است، باید آیات اول سوره را هر روز یا یک روز در میان تکرارکند تا سوره به طورکامل در ذهنش جای بگیرد. تکرار آیات باید همیشه وپیوسته صورت گیرد.
تکرار سورههای قبلی متناسب با فاصلهی زمانی میان حفظ و زمان تکرار خواهد بود. برای مثال، در برنامهی تکرار این مرحله، سورههای انبیا و حج نیاز به تکرار بیشتری پیدا خواهند کرد تا سورههای کهف، مریم و طه. به همین ترتیب، این سه سوره نیاز بیشتری به تکرار خواهند داشت تا سورههای جزء 29 و30 که زمان حفظ آنها فاصلهی بیشتری پیدا کرده است و در نتیجه بارها تکرار شدهاند.با این توضیح، تناسبی تقریبی در زمینهی تکرار سورههای قبلی و زمان حفظ آنها در این روش ایجاد میشود. در هر صورت، تکرار سورهها در این مرحله باید به صورت زیر انجام گیرد:
هفتهی اول ـ سورههای انبیا و حج سه مرتبه تکرار شود. روز اول، سورهی انبیاء و روز دوم، سورهی حج و به همین ترتیب، روز سوم باز سورهی انبیا و روز چهارم، سوره حج. بدینگونه در یک هفته هر یک از دو سوره، سه مرتبه تکرار خواهد شد.
هفتهی دوم ـ هر روز یکی از سه سورهی کهف، مریم و طه تکرار شود و همین طور در سه روز بعدی ادامه یابد تا این سورهها در یک هفته، دو مرتبه تکرار شوند.
هفتهی سوم ـ یک مرتبه سورههای انبیا و حج و نصف جزء سیام تکرار شود.
هفتهی چهارم ـ سورههای کهف، مریم، طه و نصف دوم جزء سیام تکرار شود.
هفتهی پنجم ـ یک مرتبه سورههای انبیا، حج و نصف دیگر جزء 29 تکرار شود.
هفتهی ششم ـ یک مرتبه سورههای کهف، مریم، طه و نصف جزء 29 تکرارشود.
هفتههای هفتم و هشتم ـ سورهی مؤمنون و40 آیهی سورهی نور تکرار شود.
برنامهی حفظ فوق العاده
همانگونه که پیشتر گفته شد، این برنامه متناسب با وقت و استعداد و علاقهی افراد به طور
متوسط در نظر گرفته شده است و به طور طبیعی، گروهی که فرصت و اشتیاق بیشتری برای این کار دارند و میخواهند این مسیر را سریعتر پیمایند، باید به برنامهی فوق العاده روی بیاورند.
برنامهی فوق العاده باید با محاسبههای دقیق انجام گیرد تا نظم برنامهی حفظ از بین نرود. در شمارههای بعد، برنامهی فوق العاده به طور منظم تعیین و تعریف خواهد شد، ولی در این مرحله به صورت آزمایشی، سورهای برای حفظ فوق العاده پیشنهاد میشود تا افراد توان خود را ارزیابی کنند و با آمادگی بیشتری وارد برنامهای فوق العاده شوند.
در این مرحله، حفظ سورهی «واقعه» را در نظر گرفتهایم. اگر این سوره را حفظ کردهاید، سورههای دیگری که در مناسبتهای خاص، قرائت آنها بیشتر سفارش شده است، مانند: سورههای انسان، الرحمن، جمعه، یس و… را انتخاب کنید.
به خواست خداوند، از شمارهی بعد، روش توجه به نکتهها و معانی آیات حفظ شده را پیخواهیم گرفت. این معانی به عنوان آغاز مطالعه در نکات تفسیری آیات و به کار بستن روش صحیح تفسیر قرآن است. مباحث مربوط به معانی آیات، بررسی معانی دقیق آیات را دربرخواهدگرفت تا روابط میان آیات کشف شود.