کوتاه‌و‌خواندنی
آرشیو
چکیده
متن
شکوفه زندگانی
از حکیمی پرسیدند: چرا قرآن دنیا را «زَهره» خوانده است: «ولا تَمُدَّنَّ عَینَیکَ إلی ما مَتّعْنا بِهِ أزْواجاً مِنْهُمْ زَهْرَةَ الْحَیاةَ الدُّنْیا لِنَفْتِنَهُمْ فیه؛ نگشای دیدگان خود را بدانچه کامیابی دادیم بدان مردان و زنانی را از ایشان شکوفه زندگانی دنیا تا بیازماییم آنها ر در آن». (سوره طه، آیه 131)
گفت: «زَهره» در لغت به معنای شکوفه است و تازگی شکوفه دو سه روزی بیش نیست و زود پژمرده می‌شود. این‌گونه است مال دنیا، به اندک زمانی پایمال یا به دیگری منتقل می‌شود.
بازتاب
ابوطالب مکی در کتاب «قوت القلوب» گفته است: خداوند در این آیه: «یا أیها الرُّسُلُ کُلُوا مِنَ الطَّیباتِ وَاعْمَلُوا صالحاً؛ ای پیامبران! از چیزهای پاکیزه بخورید و کار شایسته کنید». (سوره مؤمنون، آیه 51)
خوردن پاکی‌ها و پاکیزه‌گی‌ها را برعمل صالح مقدم داشته است؛ زیرا عمل صالح نتیجه خوردنی‌هاست.
آب و سراب
از حکیمی پرسیدند: چرا خداوند دنیا را به آب تشبیه کرده است؟
«انّما مثل الحیاة الدُّنْیا کماءٍ أنْزَلْناهُ مِنَ السَّماء… در حقیقت، مثل زندگی دنیا بسان آبی است که آن را از آسمان فرو ریختیم». (سوره یونس، آیه24)
گفت: ممکن است به این خاطر باشد که:
الف) دنیا نیز مانند آب قرار ندارد،
ب) دنیا نیز مانند آب قطره قطره می‌آید و یک دفعه می‌رود،
ج) همچنان که آب در بعضی‌جاها زیاد و جای دیگر کم است، این چنین است دنیا،
د) همچنان که مقدار کم آب تشنگی را برطرف می‌کند و زیادی آن موجب بلا و هلاکت است، این چنین است دنیا،
هـ) همچنان که آب خالص وجود ندارد، این چنین است مال که در آن حلال و حرام و مشکوک وجود دارد،
و) همچنان که آب موجب پاکی و زدودن آلودگی می‌شود، همچنین است مال: «خُذْ مِنْ أمْوالِهِمْ صَدَقةً تُطَهِّرَهُمْ وَ‌تُزَکّیهِمْ…؛ از اموالشان صدقه‌ای بگیر تا به وسیله آن پاک و پاکیزه‌شان سازی».
(سوره توبه، آیه 103)
قدر گوهر
از فضیل بن عیاض نقل شده است که گفت: اگر حامل و حافظ قرآن معصیت کند، قرآن از سینه او خارج می‌شود و به گوشه‌ای می‌نشیند و می‌گوید:
«آیا برای انجام این کارها حامل من شدی!!»
پله پله تا ملاقات خدا!
عارفی گوید: قرائت قرآن می‌کردم؛ ولی در خودم لذت و شیرینی احساس نمی‌کردم.
به خودم گفتم: آن گونه قرآن بخوان، که گویی آن را از رسول خدا می‌شنوی.
ـ مدتی که این گونه تلاوت کردم ـ مقداری از تلاوتم لذت بردم.
بعد به خودم گفتم: آن گونه قرآن بخوان، که گویی آن را از جبرئیل می‌شنوی.
ـ پس از این بود که ـ لذت و شیرینی تلاوت بیشتر شد.
باز به خودم گفتم: قرآن را آن گونه تلاوت کن که گویی از خود خدا می‌شنوی.
آن گاه بود که تمام لذت و شیرینی تلاوت قرآن نصیب من شد.
از حکیمی پرسیدند: چرا قرآن دنیا را «زَهره» خوانده است: «ولا تَمُدَّنَّ عَینَیکَ إلی ما مَتّعْنا بِهِ أزْواجاً مِنْهُمْ زَهْرَةَ الْحَیاةَ الدُّنْیا لِنَفْتِنَهُمْ فیه؛ نگشای دیدگان خود را بدانچه کامیابی دادیم بدان مردان و زنانی را از ایشان شکوفه زندگانی دنیا تا بیازماییم آنها ر در آن». (سوره طه، آیه 131)
گفت: «زَهره» در لغت به معنای شکوفه است و تازگی شکوفه دو سه روزی بیش نیست و زود پژمرده می‌شود. این‌گونه است مال دنیا، به اندک زمانی پایمال یا به دیگری منتقل می‌شود.
بازتاب
ابوطالب مکی در کتاب «قوت القلوب» گفته است: خداوند در این آیه: «یا أیها الرُّسُلُ کُلُوا مِنَ الطَّیباتِ وَاعْمَلُوا صالحاً؛ ای پیامبران! از چیزهای پاکیزه بخورید و کار شایسته کنید». (سوره مؤمنون، آیه 51)
خوردن پاکی‌ها و پاکیزه‌گی‌ها را برعمل صالح مقدم داشته است؛ زیرا عمل صالح نتیجه خوردنی‌هاست.
آب و سراب
از حکیمی پرسیدند: چرا خداوند دنیا را به آب تشبیه کرده است؟
«انّما مثل الحیاة الدُّنْیا کماءٍ أنْزَلْناهُ مِنَ السَّماء… در حقیقت، مثل زندگی دنیا بسان آبی است که آن را از آسمان فرو ریختیم». (سوره یونس، آیه24)
گفت: ممکن است به این خاطر باشد که:
الف) دنیا نیز مانند آب قرار ندارد،
ب) دنیا نیز مانند آب قطره قطره می‌آید و یک دفعه می‌رود،
ج) همچنان که آب در بعضی‌جاها زیاد و جای دیگر کم است، این چنین است دنیا،
د) همچنان که مقدار کم آب تشنگی را برطرف می‌کند و زیادی آن موجب بلا و هلاکت است، این چنین است دنیا،
هـ) همچنان که آب خالص وجود ندارد، این چنین است مال که در آن حلال و حرام و مشکوک وجود دارد،
و) همچنان که آب موجب پاکی و زدودن آلودگی می‌شود، همچنین است مال: «خُذْ مِنْ أمْوالِهِمْ صَدَقةً تُطَهِّرَهُمْ وَ‌تُزَکّیهِمْ…؛ از اموالشان صدقه‌ای بگیر تا به وسیله آن پاک و پاکیزه‌شان سازی».
(سوره توبه، آیه 103)
قدر گوهر
از فضیل بن عیاض نقل شده است که گفت: اگر حامل و حافظ قرآن معصیت کند، قرآن از سینه او خارج می‌شود و به گوشه‌ای می‌نشیند و می‌گوید:
«آیا برای انجام این کارها حامل من شدی!!»
پله پله تا ملاقات خدا!
عارفی گوید: قرائت قرآن می‌کردم؛ ولی در خودم لذت و شیرینی احساس نمی‌کردم.
به خودم گفتم: آن گونه قرآن بخوان، که گویی آن را از رسول خدا می‌شنوی.
ـ مدتی که این گونه تلاوت کردم ـ مقداری از تلاوتم لذت بردم.
بعد به خودم گفتم: آن گونه قرآن بخوان، که گویی آن را از جبرئیل می‌شنوی.
ـ پس از این بود که ـ لذت و شیرینی تلاوت بیشتر شد.
باز به خودم گفتم: قرآن را آن گونه تلاوت کن که گویی از خود خدا می‌شنوی.
آن گاه بود که تمام لذت و شیرینی تلاوت قرآن نصیب من شد.
تبلیغات
