آزمون ریشه واحد فصلی

در این نوشتار ضمن معرفی آزمون ریشه واحد فصلی، از آن برای تعیین ریشه های واحد فصلی و غیر فصلی سری های زمانی قیمت خرده فروشی چهار محصول گوشتی مرغ، ماهی قزل آلا، میگو و گوشت قرمز استفاده شده است. برای این منظور از داده های ماهیانه قیمت خرده فروشی این محصولات در سطح کشور برای سال های 1386-1380 استفاده شده است. نتایج نشان داد که همه ی سری های قیمت بجز قیمت خرده فروشی گوشت مرغ علاوه بر وجود ریشه واحد در فراوانی صفر دارای یک یا چند ریشه واحد در فراوانی های فصلی می باشند. این نتیجه علاوه بر اینکه وجود فرایند فصلی تصادفی نامانا را در همه ی سری ها تایید می کند نشان می دهد که صافی(فیلتر) های تفاضل گیری مناسب برای ایستایی آنها نیز متفاوت از تفاضل گیری فصلی که در رهیافت باکس و جنکینز پیشنهاد شده، می باشد. برپایه نتایج بدست آمده از آزمون ، استفاده از روش های سنتی در بررسی های تجربی به دلیل استفاده از صافی تفاضل گیری در همه ی ریشه های فصلی (پیش فرض قرار دادن ریشه های فصلی در همه فراوانی ها) موجب از دست دادن اطلاعات درونی سری و بروز خطای تصریح می شود. لذا برای یررسی رفتار سری های زمانی ماهانه و پیش بینی آن ها شناسایی ریشه واحد در هریک از فراوانی های فصلی به صورت جداگانه با استفاده از روش آزمون به جای پیش فرض قرار دادن وجود ریشه واحد فصلی در همه ی فراوانی ها از بروز نتایج گمراه کننده جلوگیری خواهد کرد.

توریسم نقش مهمی در اشتغال زایی و ایجاد درآمد در کشورها دارد و در دهه های اخیر، رشد قابل توجهی داشته است. به دلیل جاذبه های فرهنگی و طبیعی، ایران موقعیت منحصربفردی در صنعت توریسم دارد. بنابراین توسعه این صنعت می تواند یک روش مناسب برای بهبود شرایط اقتصادی ایران و کاهش وابستگی آن به نفت باشد. هدف مطالعه حاضر، پیش بینی ورود فصلی گردشگر به ایران است. بدین منظور از رهیافت باکس- جنکینز فصلی ([1]SARIMA) و الگوهای جمعی فصلی مبتنی بر آزمون ریشه واحد فصلی استفاده شده است. دوره زمانی مطالعه 44 فصل از سال های 90-1380 را شامل می شود. نتایج آزمون ریشه واحد فصلی [2]HEGY نشان داد که سری ورود گردشگر خارجی به ایران دارای ریشه واحد فصلی است. مقایسه ی نتایج پیش بینی های صورت گرفته با الگوهای جمعی فصلی و SARIMA نشان داد که مدل جمعی فصلی از دقت بیشتری نسبت به الگوی رقیب یعنی SARIMA برخوردار است و از این رو به عنوان الگوی مناسب جهت تبیین رفتار فصلی جریان ورود تورسیم به ایران انتخاب شد. <br clear="all" /> [1]Seasonal Auto-Regressive Integrated Moving Average Approach [2] Hylleberg, Engle, Granger and Yoo test