رفتار چالش انگیز

هدف از این پژوهش، بررسی تأثیر درمان ویبرواکوستیک موزیک بر کاهش رفتارهای کلیشه ای، خود جرحی و پرخاشگرانه افراد با اختلال اتیسم و بررسی تأثیر این درمان بر فعالیت سیستم اعصاب خودمختار این افراد بود. روش این پژوهش از نوع تک موردی بوده و با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس، اعضای نمونه که 3 نفر از نوجوانان افراد با اختلال اتیسم با رفتار چالش انگیز بودند، انتخاب شدند. به این صورت که نخست به وسیله نتایج حاصل از پرسشنامه مشکلات رفتاری و با استفاده از ثبت نمونه گیری زمانی و ثبت فاصله زمانی که توسط والدین تکمیل شد، خط پایه رسم گردید و سپس روش درمانی ویبروآکوستیک موزیک به مدت 10 جلسه و هر جلسه 20 دقیقه بر روی هر یک از اعضای نمونه اجراء گردید. در حین ارائه متغیر مستقل نیز میزان رفتار چالش انگیز به وسیله برگه ثبت داده ها ثبت گردید. قبل از شروع درمان، 10 دقیقه پس از شروع درمان و بلافاصله پس از درمان، فشارخون و ضربان قلب افراد با اختلال اتیسم مورد اندازه گیری قرار گرفت. بعد از پایان جلسات درمانی، رفتار چالش انگیز (کلیشه ای و قالبی، خود جرحی و پرخاشگرانه) افراد با اختلال اتیسم دوباره به وسیله پرسشنامه مشکلات رفتاری مورد ارزیابی قرار گرفت. جهت پیگیری نیز بعد از 2 هفته از پایان مداخله پرسشنامه مشکلات رفتاری اجرا گردید. یافته ها حاکی از این بود که رفتارهای چالش انگیز هر سه آزمودنی در ارزیابی های جلسات درمانی، والدین و اجرای مجدد پرسشنامه مشکلات رفتاری که به منظور بررسی تغییرات احتمالی انجام شد، کاهش یافت و کاهش فشارخون و ضربان قلب در حین جلسات درمانی نشان از اثرگذاری این درمان بر سیستم عصبی سمپاتیک به عنوان شاخه ای از سیستم اعصاب خودمختار دارد با توجه به یافته ها می توان بیان کرد که درمان ویبروآکوستیک موزیک با اثرگذاری بر سیستم عصبی سمپاتیک، رفتار چالش انگیز افراد با اختلال اتیسم را کاهش می دهد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی اعتباریابی مقیاس رفتار چالش انگیز فرزند(CCBS) برای مادران با فرزند دارای نیازهای ویژه انجام گرفته است. مطالعه ی انجام شده، بررسی توصیفی- پیمایشی از نوع ابزارسازی و اعتبارسنجی بود. نمونه ی پژوهش شامل 100 نفر از مادران با فرزند دارای نیازهای ویژه بود که به شیوه ی نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. پرسشنامه های پژوهش شامل مقیاس رفتار چالش انگیز فرزند(CCBS) ، پرسشنامه ی توانایی ها و مشکلات (SDQ) و مقیاس رضایت از زندگی (SWLS) بود.ضرایب همسانی درونی مقیاس(CCBS) در حد بالایی به دست آمد. محاسبه ی ضریب آزمون- بازآزمون به فاصله یک ماه مطلوب و بالا بود(001/0>P). آزمون KMO برابر با 86/0 و در سطح مطلوب بود و آزمون کرویت بارتلت از نظر آماری معنی دار بود. نتایج تحلیل عاملی وجود یک عامل در گویه ها را تایید نمود که 41/43% از واریانس کل مقیاس را تبیین کرد. تحلیل عامل تاییدی، نتایج حاصل از تحلیل عامل به روش چرخش اوبیلمن را تایید کرد و مدل به دست آمده با داده های پژوهش برازش داشت. همچنین همبستگی معنی دار نمرات پرسشنامه CCBS با نمرات پرسشنامه های SDQ و SWLS روایی همگرا، واگرا و همزمان مقیاس را تایید کرد.یافته های پژوهش بیانگر این است که نسخه ی فارسی مقیاس CCBS از خصوصیات روان سنجی قابل قبولی برخوردار است